BIBLIOTECAS DEL TECNOLÓGICO DE MONTERREY
PUBLICACIÓN DE TRABAJOS DE GRADO
Las Bibliotecas del Sistema Tecnológico de Monterrey son depositarias de los trabajos recepcionales y de grado que generan sus egresados. De esta manera, con el objeto de preservarlos y salvaguardarlos como parte del acervo bibliográfico del Tecnológico de Monterrey se ha generado una copia de las tesis en versión electrónica del tradicional formato impreso, con base en la Ley Federal del Derecho de Autor (LFDA).
Es importante señalar que las tesis no se divulgan ni están a disposición pública con fines de comercialización o lucro y que su control y organización únicamente se realiza en los Campus de origen. Cabe mencionar, que la Colección de Documentos Tec, donde se encuentran las tesis, tesinas y disertaciones doctorales, únicamente pueden ser consultables en pantalla por la comunidad del Tecnológico de Monterrey a través de Biblioteca Digital, cuyo acceso requiere cuenta y clave de acceso, para asegurar el uso restringido de dicha comunidad.
El Tecnológico de Monterrey informa a través de este medio a todos los egresados que tengan alguna inconformidad o comentario por la publicación de su trabajo de grado en la sección Colección de Documentos Tec del Tecnológico de Monterrey deberán notificarlo por escrito a
Efecto de DBCP (1,2-Dibromo-3-Cloropropano) en el Desarrollo
y Rendimiento de Maíz y Sorgo Forrajero-Edición Única
Title Efecto de DBCP (1,2-Dibromo-3-Cloropropano) en el Desarrollo y Rendimiento de Maíz y Sorgo Forrajero-Edición Única
Authors Agustin Sánchez Olvera
Affiliation Tecnológico de Monterrey, Campus Monterrey
Issue Date 1976-01-01
Item type Tesis
Rights Open Access
Downloaded 19-Jan-2017 03:21:26
INSTITUTO TECNOLÓGICO Y DE ESTUDIOS
SUPERIORES DE MONTERREY
DIVISIÓN DE CIENCIAS AGROPECUARIAS Y MARÍTIMAS
PROGRAMA DE GRADUADOS
EFECTO DE DBCP
(1.2-DIBROMO-3 CLOROPROPANO)
EN EL DESARROLLO Y RENDIMIENTO
DE MAÍZ Y SORGO FORRAJERO
T E S I S
AGUSTÍN SÁNCHEZ OLVERA
INSTITUTO
TECNOLÓGICO Y DE ESTUDIOS
SUPERIORES D
E
MONTERREY
DIVISIÓN D
E
CIENCIAS AGROPECUARIAS Y MARÍTIMAS
PROGRAMA
VE
GRADUADOS
EFECTO
VE
DBCP (1,2-DIBROMO-3-CLOROPROPANO] EN EL
DESARROLLO Y RENDIMIENTO D
E
MAÍZ
y SORGO
FORRAJERO
T E S I S
PRESENTADA COMO REQUISITO PARCIAL PARA
OPTAR EL GRADO ACADÉMICO DE
MAESTRO EN CIENCIAS
ESPECIALIDAD EN PARASITOLOGÍA AGRÍCOLA
P O R
AGUSTÍN SÁNCHEZ OLVERA
INSTITUTO TECNOLÓGICO V DE ESTUDIOS SUPERIORES DE MONTERREY
PROGRAMA VE GRADUADOS
Marzo dz 1976
Sr. Director de la D i v i s i ó n de Ciencias Agropecuarias y Marítimas
Sr.. Director del Programa de Graduados .
Nos es grato recomendar que la tesis elaborada bajo nues_
tra suspensión por e1 Sr.
Ing. Agustín Sánchez Olvera
Titulada: EFECTO VE DBCP (1,2-DIBROMO-3-CLOROPROPANO) EN EL
DESARROLLO Y RENDIMIENTO DE MAÍZ Y SORGO FORRAJERO
Se acepte como requisito parcial para optar, e1 Grado --Académico de Maestro en Ciencias, Especialidad en P a r a s it o l o g í a Agrícola.
Comité Supervisor de Tesis
Ing. Homero Gaona Biól. Dieter Enkerlin lng. Gabino de Alba U.S., Ph. D. S., M.S., Ph: V. M.S.,, Ph. D.
ASESOR Sinodal Sinodal
BIOL. DIETER. Enkerlin S . , M.Sc.,Ph.D.
Director del Programa de Graduados
I n g . Leonel Robles G., M. Sc.,
Director de la División de Agropuecuarias y Marítimas
A
mis padres
SR. MARTIN SANCHEZ A. [QEPD)
SRA. MARGARITA O. VDA. DE SÁNCHEZ
Con todo el cariño
que es i
mposible
expresar
e n estas cuantas lineasCONRADO
{QEPD)
ELVIRA
ANTONIO
MARTIN
ANDRES
ESTER
AMELIA
CARLOS
A mi querida esposa
JUANITA C. DE SÁNCHEZ
Con respeto y cariño para mis profesores y amigos
ING.
LEONEL
ROBLES G
DR. PIETER ENKERLIN S.
DR. GABINO DE ALBA
DR. JORGE E. RIVERA C.
DR. HOMERO GAONA
ING. PEDRO REYES
i
ING. MARTIN CRUZ ¡
ING. SERGIO ABURTO !
ING. ATANASIO
CUEVAS
I M V I C E
PAGINA
RESUMEN ]
INTRODUCCIÓN 5
LITERATURA REl/ISAPA %
MATERIAL y M E T O P O S . . . 20
Tiabajo de campo... 20
P/iepa4.ac.¿<?n de£ tziiz.no 2 0
Vilmzi muz&tizo de. n<tmdtodo¿, 2 0
•Aplicación dzl nzmatlclda 2 1
S lambía. 2 3
Segando y tziczi muzAti&o de nzmdtodoi, 2 3
\kzdlcl6n de aituia de planta. 24 Co-óecAa 2 5
Tiabajo de laboiatoilo 26
Mct^:e^íi£ 2 ó
Extiacclón de nemá-todo-6 26
ConAZivaclón de nem<£;todo¿ 29
CuantlAleación e ¿den-tcó-ccacXó'n de nzm<ttodo¿>. 30
de dato& 33
RESULTADOS EXPERIMENTALES V DISCUSIÓN- 34
Tiabajo de laboiatoilo 34
Nzmd.todoi en e£ pilmzi mazi>tizo 34
Nzmdtodoi, en zl ¿zgundo maz&tizo 3¿
PAGINA
Trabajo de campo
Attu^a de planta de ¿ a p ^ m e ^ med¿c./t(5n
Altaba dz planta de £a segunda
kitufia de p£anía de £a í e ^ c e ^
kltana de p£an^:a de £a c u a s i a mzd¿cJ,6n, Re.nd¿m¿e.nto de ¿ovia/e ve^de
P-t-á caó^ífn g&n&ial
4
4
4 I
1
2
42
4
4
4 2
3
5
CONCLUSIOMES. 49
BIBLIOGRAFÍA 50
APENPICE 52
ÍNDICE PE TABLAS
TABLA N o . P A2 Í 'J A
-J Gínzn.ot> de. nzm6.tod.ot, zxtn.aldot> a pantln.
dz 50 muzt>tn.at> dz t> uzlo y nalz da maíz
y dz 50 muzitn.a¿ dz ¿uzlo y nalz d<¿ hon_
go, obtznldah dzl Campo kgn.lc.ota Expznl
mzntal 10
2 Compa/cacZón dz lai> poblaclonzi, ¿nlcla-Izi, y &¿naiz& dz nzmá.todot> zxth.aldot> dz
ZOO ce dz 6uzto inalado y no tratado
•>-con VBC? a /tazón 23 It. pon hzctáiza y
tiZmbnado con maíz vah.i.zdad Ni. l/S- 7 y va_
ftlzdad Honzy ^
3 Nzmdtodoi, zncontn.ado¿> zn cada 100 ce de
iuzlo K.at>th.z<xdo y bafibzckado antzt> dz
-la aplicación dz PBCP, poficlznto pn.omz_
dio dz cada gínzto y poficlznto
pnomz--dlo dz dlittn.lbu.cl6n dz cada génzn.o 35
4 Poblaclonzi dz nzmdtodo¿ zn lotzt, dz
-maíz y &on.go tz&tlgo y lotzí> tnatadoi>
-con PBCP a nazón dz 23 lt/Ha., dz&pu<Lt> dz 3S dla¿ dz cn.zclmlznto (¿zgtxndo muz&_
tn.zo\ Zí
5 Voblaclonzi, dz nzmdtodoi zn cada 200 ce
dz i,uzlo y nalz zn lotzt, dz hon.go y -maíz tratado con VBCP a n.azón dz 23 It/ Ha. y zn lotzt> tzt>tlgo& t>zmbn.adot, con
maíz y t,on.go {¡on.n.ajzn,o . [tzn.czn. muzt> —
tnzo) 4 0
6 kltixn.ai> pn.omzdlo dz planta* zn cuatn.0 -&zckai> dltítlntat,, zn panezlai dz maíz y t>on.go ^on.n.ajzn.0 tn.atadat> y no tnatadat,
[image:12.620.59.568.35.762.2]TABLA_No..
7 R c u d ó r u e n t o de úoHHaje. ve.H.de. en fe-t-Co-qianuu pana cada panceta zxpzHÍmzntat
de maíz y ¿oHgo 6oH.Haje.Ho, Hzndlmlzn-to Hzndlmlzn-total pon. tnatamlznHzndlmlzn-to y Hzndlmlzn-tonzladai pon. ke.ctdiH.za pan.a cada tnatamlznto zn
44 maíz y ¿>oH.go &oHHajZH.o
g Voblaclonzi> pHomzdlo zncontnadat, <¿n mue.btHat> de 20 0 ce de.*iu2.lo en tnz¿>
-¿echító dlt,tinta* de. muzí>tH.e.o, dtidz ¿>ue,lo de.i>vmdo 20 dla& ante.t> de. la
6lzmbH.a, 3& y 78 dlat> de.f>pu.<¿í> dt la -ilzmbna de. maíz y ¿oHgo {¡oHHaje.Ha
--6ln tratan con VBCP 4 6
9 VHlmzH Rzcaznto. Población p/ioried(O
de no.md.todo-!> en 20 0 c e de hazlo de
-cada una de la¿> 14 paH.czlat> zx.pzn.lmzn talzó antzb de la aplicación de VBCP zt>pzclmznzt> pHomzdlo de cada génzno,
pHomzdlo* y poH.clznto¿> gznznalz¿ 53
10 Szgundo Rzcuznto. Población pHomzdlo
de nzmd.tod.ob en muz¿tH.a¿ de 200 ce -de i>uzlo-Halz en lot<¿i> tnatadoi, y te.¿ tlgo de maíz ^oHHajtHo, z^zetaado el
z&tixdlo en panczlai, apaftzadai 55
77 Szgundo Recuenco. Población plomadlo
de nzmátodoi, en muz&tAa¿> dz 100 ce de
i>uzlo -H.alz en lotz¿ tnatadoh y tz¿ tl-go dz hontl-go fioHHaj ZH.0 , z&tudlo e ^ e c
-tuado en paHczlaí, apanzada* 56
11 JZH.CZH. Recuento. Pobtaclonzt, pHomzdío
-TABLA N o . PAGINA
tzAtigo
de
maíz fio un a je na, nacuento
zfizctuado
en
la. co&zcha
5 7
7 3 Tzn.czn. Rzcuznto. Poblacionz* pn.ovnz-dio de, nzmdtodo* en muz*tn.a* de. 100 ce cíe ¿>uzlo-n.aZz en lotzt, tn.ata.do6 y tzt,tigo dz ¿on.go ^on.n.ajzn.0,
-te--cuento (¿{¡nctaado en ¿a co¿ecña.. . . 5S
í4 Vn.Ajne.ua. l\zdlc¿6n de. Altan.a. Altun.a pn.ome.d¿o en cm. de 10 plantan en
-cada lote. tn.atado y te.&t¿go de. maíz y &on.go (ion.n.ajzKo y pn.ome.dlo g&ne.n.al
de. ¿o¿> ml¿>mot> ¿ote.& [7/Jun¿o 6 7).... 5 9
7 5 S e g u n d a Me.dicA.6n de. AltuAa. Altan.a pn.omzd¿o en cm. de. JO planta* de. ca
da lote, tratado y testigo de. maíz -y &on.go ^on.n.aje.n.0 -y pAome.d¿o ge.ne.-n.al de. lo& mi&mob lotzi. [10/JÁayo/
671 6°'
7 6 Te^ce-^a. Ue.duLci.6n de. Altun.a, Altan.a
pn.ome.dio en cm. de. 10 plantan de. c.£ da lote, tratado y testigo de. maiz -y ¿on.go {on.n.aje.n.0 -y pon.me.dio ge.ne.-~ n.al de. lo¿> mii>mo& lotzi,. [19/Junio
/ 6 7 J 67
7 7 Cuan.ta M&dici6n de. AltuAa. Altun.a pn.omzdio en cm. de 10 planta* de
-cada lote, tratado y te.¿tigo de. ¿oh go ^on.n.a.jzn.0 y e.1 pn.ome.dio gzne.n.al
de lo* mi*mo& lotzt, . [26/Junio/67) .. 61
1í Rzndimiznto de ToKKajz Vzn.dz.
[image:14.612.51.593.33.736.2]-TABLA Ño. PAGINA
en cada lotz tuatado y tz&tlao d<¿ -maíz y t>ofiQO uofuiaje.no, Hundimiento pfiomddlo y ton<¿ladai, da ^onnaje ven do. pon. h&ctán&a. [19 y 16 d<¿ J u n i o /
-67) 63 i
IMVÍCE VE
FIGURAS
FIGURA
No.
AZtuia pKomo.di.0 de plantad d<¿ iofigo ^ofin.aj<Lfio y pobZacX.one.6 pfiome.dio de
nzmóitodot) pon cada 200 ce de -6 u&to
-en paicala* tratada*, tj no tiatadai -con VBCV a tazón de 23 It/Ha
Attafia pnomzdlo en czntZmctKOi, de
--p¿anta¿ de Í>OKQO ioKHaj<ih.o y pobta-c<Lon<Lt> ptiomzdío de n&mdtodo6 pon ca-da 100 ce de ¿>u&¿o en pah.czia¿ tn.ata_ dai, y no tnatadat, con VBCP a tazón
-de 2 3 It/Ha
tnlb ación de tai, paiczlai, dzl
--exp<LKÍ.mznto de. campo con OBCV a na--zón de 23 It/Ha. en maíz vanlzdad ML
[image:15.622.49.547.31.736.2] [image:15.622.50.558.41.758.2]EFECTO PE PBCP (7,2-PIBROMO-3-CL0ROPR0PAN0)
EN EL PESARROLLO V RENPIMIENTO PE MAIZ / SORGO
FORRAJERO
AguAtin Sdnckzz Olvzn.a y HomzAo Gaona R. ]_/
Vn.0Qia.ma. dz Gn.adu.adoA zn Agn.icultun.a. ln.6tLtu.to Te.analógico
y dz EAtudioA Su.pzn.lon.ZA de \hontzn.n.zy,
El pn.zAzntz ZAtudio -ie ¿undamzntó en £o.ó tiabajoA tuadoA pon. An.£valo N. en 1966 ( 7 ) ; G alindo, J . 1967 (2) y dz Sdnchzz, A. 1972 ( 6 ) , en zl dn.za dz Apodaca, H.L., y zn IOA labon.aton.loA z invzn.nadzn.oA dzl ITESM, OAX. como zn IOA jan.--dZnzA dz la ciudad dz Hontznn.zy, H,L, zn IOA cualzA la
in--faonmación Kzcabada indica que zl nzmdtodo mzjon. dÍAtn.ibuido y dz mayon. abundancia zncontKado, ZA zl gínzn.0
Hzlicotylzn--chuA App.
Vn.u,zbaA zn in\jzn.nadzn.o y laboKatonio compn.oban.on la
can.actzn.X.Atica pan.dAita y patógzna dz ZAtz nzma, cuando AZ
-OA ociaba con maiz y Aon.go dz laA vanÁzdadzA Can.mzn Uzjonada
y Honzy n.zApzctivamzntz, pon. lo cual AZ ZAtablzcizn.on 24
-lotzA zxpzximzntalzA zn AUZIO pn.zviamzntz Azmbn.ado con maZz,
zn zAtoA lotzA AZ Azmbn.an.on 7 2 pan.czlaA con matz y 7 2 pan.cz_ laA con Aon.go dz IOA van.izdadzA citadaA, con antzn.ion.idad a
la Aizmbn.a ¿e z^zetuó una aplicación dz PBCP a n.azón dz 23
L/Ha., a la mitad dz IOA paczlaA dz cada cultivo y AZ
cuan-tA.licó zl cn.zcimiznto dz amboA cultivoA mzdiantz mzdicionzA
pznXódicaA dz altun.a dz planta kaAta zl momznto dz la
COAZ--cha, CL&I como zl fizndimiznto dz
- 2
-yio.dla.ntz muz*th.zo* de *uzlo ante.* dz la aplicación
-dal nzmatlclda y du.ia.ntz zl dz*ah.xollo dz ambo* cultivo*, t>z
cuantl^lcó la población dz nzmdtodo* ph.z*zntz* pana
dztzhml-naK *u dinámica y anacíanlo* con la lntzn*ldad dz dz* anuo lio
dz lo¿> cultivo* *zmbh.ado*.
Al finalizan zl pzhXodo zxpzhJLmzntal *z znconth.an.on
lo* *lgulzntz* iz¿>altado*, la* poblaclonz* zn lotz* dz maíz
no tKatado* hu.zh.on dz 860 z*pzclmznz* poh. cada 200 ce dz
-*u.zlo-h.alz, mlznth.a* que lotz* tratado* *z tuvlzhon 370 z*pz_ cZmznz* poh. zl ml*mo volumzn dz *uzlo~h.a£z, la altuh.a
pKomz-dlo dz planta ¿u£ dz 259 y ITi cm. h.z*pzctlvamzntz y lo* -Azndlmlznto zn tonzlada* dz &oh.h.ajz vzh.dz {¡uzh.ón dz 36.435 y 44.723 poh. kzctáh.za.
En la* pah.czla* zxpzh.lmzntalz* *zmbh.ada* con *oh.go $o_
hAajzh.0, *z znconth.ah.on zn lotz* th.atado* y no tratado* -
--598.3 3 y 2,326.66 nzmdtodo* poh. cada 20Q ce de *uzlo-h.alz y una altujia pxomzdlo dz planta dz 250 y 207 cm. h.z*pzctlvamzn
tz, lo* Kzndlmlznto* dz ^oh.h.aj'z vzh.dz poh. kzctá.h.za (¡uzh.ón dz
71.10 3 y 54.309 Ton/Ua. h.z*pzctlvamzntz.
Cabe aah.ZQah. quz tanto zn lotz* no th.atado* dz *oh.go y maíz ^oh.h.ajzh.0 zl gtnzKo Üzllcotylzncku* *pp.t con*tltuyó
zl S2.23 y 7 3.03 poKclznto dz la* poblaclonz* ph.omzdlo* zn_
conth.ada* zn cada cultivo h.QJ>pzctlvamzntz.
Se concluyz quz la* dl^zh.zncla& zn h.znilmlznto y altu
Ka dz planta zncontKada*, *z dzbzn a la ph.z*zncla dzl nzmdito_
3
-Vigilia Ho. / Altana pnomzdlo de plantea, de t,on.QO hoh.KOLio.no
y pobladone¿ pnomzdlo pon cada ZOO ce de áae.
lo en paKcila* tnatadaÁ y no tKatada* con
-VBC? a fiazón de. 23 Lt./Ha.
300 --I500
200 - -/000
ALTURA
DE
PLANTA
Nemaiodos en suelo tratado. Nema todos én suelo no tratado.
i i i i i i 11 i i Altura de plantas en suelo tratado. Altura de plantas en suelo no tratado.
Í
NEMATODOS
/ZOOcc.suelo
100 --S00
4
-Mo. 1 kltu.ua. pH.ome.dlo en c<¿ntX.me.ntio& de piantcu de
-¿oigo ^ofuiajuio y poblaclonz& pK.omo.dlo poK cada. 20 0 ce de -6 mulo en pancala* tiatadat, y no tKata_ da& con PBCP a Kazón de 2 3 Lt./Ha.
300-
'1500
200- 1000
ALTURA DE
PLANTA
Nemaiodos en suelo traiódo.
• i t i i i i {-Nemdfodos en suelo no traiado,
A Itura de planfa en suelo frafado.
A/tora de
planfa en suelo no frafado.
NEMATODOS
/200c.c. suelo
100 -500
INTROPUCCION
La nzmatologla comprende zl atadlo dz onganlí>moi> ge-ne-taimente mic/to¿ copleo* y cillndhlaot,, lo* cualz* *z puzdzn <Lnc.0Yitia.K en zl *uzlo, agua dulcz, agua balada, zn lo* tzjl-do* , tn.ao.to* dlgz*tlvo* z Intz*tlnalz* de. lo* animainÁ y zl -kombn.z, en ¿a mate.n.¿a on.gd.nX.ca en dz&c.ompoi>¿c¿6n, en lo& labo_ n.aton.¿o¿> <ín&e.¿tando cutt¿vo& de kongot, e X.n&e.cto¿>, e í c . <¿tc.
Su £on.ma de U-ÍUXA. e-ó como t>apn.6hÁ.tot> o pan.dü>¿to&,
--¿-tendo mayon. ¿>u ¿mpon.tancXa en e.1 último ca¿o dzbído al daño que. ocasionan al kuf&pzd; zi>t<¿ daño puzdz i>zn. de intzn&ldad
-\jan.lablz dzpe.ndjLo.ndo dzl nzmdtodo Involucrado, nú.mzn.o dz
In-dividuo* pan.a6ltando, &u¿czptlbllldad dzl huéipzd y la¿> condl_
clonzi amblzntalzi» como tzmpzxatuKa, humzdad y tipo dz &uzlo.
En zl aat>o dz lo* nzmdtodoÁ quz pan.a<an a lat> plan--ta4> cultivada* , <Lt>tot> vlvzn en zl ¿uelo, dañando pn.lnclpalmzn_ tz a lat> n.a£cz&; e¿¿e pan.a¿>ltl¿mo tlznz tn.z¿ modalldadzt,: -í ) . Como zctopan.<Liiltoi>, lo& cualzA vlvzn en zl ¿uzlo czn.cano a la n.aZzt dz¿dz dondz dañan a &>tat>', 2 ) . Como
zndopan.á¿>l-tot,, lo¿ cualz& z&tando en zl t>uzlo llzgan a la& n.aZcz&, --la¿> pznztn.an y ¿z z&tablzczn dzntn.0 dz zi>tz 6n.gano, causando
izAlonz&j nlpzn.tn.0 dla6 z hlpzn.pla&la&; 31. Como pandiltoi -fiollanz*, en dondz en un principio también ¿z albzn.gan en ti ¿>uzlo, Invadzn lo¿ tzjldo* ^ollanzt* aplcalzi zn de¿an.n.olio,
dañando yzma¿> y hoja¿>.
6
-poco vigor, ac.hapan.fiamle.nto, cAe.cxmXe.nto tinto y zi>cat>o, lz-~ ¿>lonz¿>, hlpzrpldila* z hlpzrtro ^la& en ¿a raíz, ciclo md¿
¿algo, floración y ¿metíAleación z&caza, ^ruto& pzquzño* y
-poco nume.no.!> o i , adzmá¿ z¿> má& huczptlblz a daño* pon. izqula,
hnJLo y kz¿ada&, pu.die.ndo ma.nl¿e¿tan. de.Rielando* de. zle.mznto& mznoiej> y z&caza o nula n.e.¿puej>ta a la aplicación de.
¿nfitlll-zante.t>.
Lo& daño& ante.t> mencionado* tlznzn como KeMultado una
mznon. productividad, lo cual ¿Ignl^lca baja n.e.mune.n.acl6n pana
e.1 agn-lculton.. la de.te.n.mlnacl6n dzl daño cau&ado en pz&o& y ce.ntavo¿ ge.ne.n.alme.ntz t>e. logn.a con e.¿tudlo¿ de. campo, en lo& cuales al cultivo en c<xe.¿>tl6n ¿e e.&table.ce. en un lote. In^z&ta do, tratado con un producto químico ne.matlclda y lote,h ln^eM_
tadot, &ln e.1 nzmatlclda, po¿>te.nU.on.me,nte. u co¿>&cha y e.valú.an n.e.ndlmle.nto¿>.
Mountaln, W.B., citado pon. Sa6¿>e.n., 3.H. y W.R. 3e.nkln& 1960 ( 5 ) , a¿e.ve.n.a que. para que un ntmatólogo pue.de. aplicar -<¿l mítodo cle-ntí^lco al z&tudlo de. la* re.laclone.&
planta-nz-mátodo, &z dzbzn aplicar IOÁ postulada de. Kocn, pe.ro con
mo-dl^lcaclone.* , izñalando que. de.be. e.xl¿tlr Ruarte. e.vlde.ncla dz
la a¿o elación de.1 nzm&todo de.1 que. ¿>oí>pe.cha con la& <{a¿e¿
-Iniciales dzl problzma, ya que de no zxlitlr &&ta zvldzncla, no ¿e podrán z^zetuar przdlcclonz¿ partlzndo dz lo* rzhulta--do* dz lo¿ zn¿ayo& zn zl laboratorio. kntzt> y en conjunción a lo& z¿tudloi dz laboratorio, i>z dzbzn z^zetuar
Z6tu 7 Z6tu
-dio* pKzliminaKZ& en lnve.Knade.AOA y con nzmaticidai, en zl cam po, a&Z como inoculaciones en macztah en ¿nve.finade.Ko paKa --coKKzlacionaK dañoi con poblacionz¿ .
PoitzKioKmzntz, &z de.be.Kdn z^zctuaK pKuzba¿> de. campo
me.dlante. la aplicación de. pKoducto& qu¿rnLco¿ ne.matic¿da¿>,
pa-Ka e.LLminaK a lo& nzmdtodoA contpa-Ka un lote. te.&t¿go, lo& Ke.¿ul
tadoh indican o no, ¿i e.1 oKgani&mo bajo &o&pe.cha puecíe zhtaK involucKado en la e.tiolpgia de.1 paKa&iti&mot iin e.mbaKgo, ~
-Mountain, W.B., nace incapií. que. lo¿> pKoducto& quimico* pue.d&n a^zctaK pKofundamente, a la micKo^loKa de.1 ¿azlo y a la
^i&io-logia de. la planta.
El pKZÁtntz tKabajo de. inve.&tigaci6nt tie.nz como
obje.-tivo dttzKminaK caínto a^zetan a ioKgo ^oKKajzKo t¿ a maíz
¿o-KKajzKo, lo& nzmátodo& pKzizntZÁ en lo¿> ¿uzlo& dzl Campo -
-KgKlcola ExpzKimzntal dzl I . T . E . S . M . , localizado en zl munici pió dz Kpodaca, H.L., bizndo una continuación de tKabajoi an-tzKioKZi z^zetuadoó poK kKÍvalo, W.M. en 19 6 6 [1\, Galindo, J.
LITERATURA REl/ISAPA
ANTECEPENTES
Lo* z*tudlo* zizctuado* en muz&tfia* de. ¿unto y natz ~
pon. Afiívalo, N . , 1966 ( 1 ) , en zl dfiza de. Apodaca, N.L., y zn
iafidlnz* de. la ciudad de \kontzn.n.zy, N.L., *zñalan que
Hzllco-tylzncku* ¿ p p . y KA.phlne.ma ¿pp. ¿on lo¿ QÍYie.no& de. ne.mátodo&
mdU> abundant&¿ y mzjoi d¿6tsUbu<Cdo& en e.1 dtiza mue.Atfie.ada.
Sdnchzz, A., 1972, ( 6 ) , fiic.ole.ct6 y e.t>tudl6 un total de. 183 muz¿,tKOÁ de &ue.lo y fia.X.z a pa.H.tln. de 14 lote.& ¿zmbfiado¿ con ¿ofigot, zacatzi , maZz, algodone.fio, cltn.lco& , vid y
-tomatzfto; obttnie.ndo fit&pe.ctlvamznte.: 49, 39, 39, 29, 12, 12 y 6 mue¿tfia¿ de cada cultivo; lo¿> fie.t>últado¿> ¿zñalan que. e.1
-65, 56 y 10 poficle.nto& dz la¿ muzbtfiaA albzftgan z&pzclmznzi,
-de Hzllcotylznckut>, Xlpklnzma y ?n.atylzncku¿> ¿pp. n.z¿pzctlva_ mzntz, ¿Izndo £&toi> génzioi lob md¿ ampllamzntz dJj>tfilbuldoi>
en la zona dz muz&tfizo. E&toi> ml&mo¿> g¿nzfio& pKZbZ.ntan.on --laJi m<t& altaj» dl¿,tfilbuclonz¿> y poblaclonzi en loh cultivo* dz ¿>ofigo, zacatzi y maZz, y adzméU, £¿toA cultivo* luzfion lo& dnl^
co¿> dzntfio dz lo¿ muz¿tfizado¿, que pfiz&zntafion Iz&lonzi fiadl_ calz& tiplea* dz nzm&todo* , pon. lo quz *z concluyó quz zxl*tz
la po*lblllda.d quz z&to* cultivo* z*tuvlz*zn *ufifilzndo daño*
zconómlco* .
Aftívalo, N., 19 66 ( 1 ) , al z*tudlafi la* poblaclonz* nzma tológlca* dz 300 muz*tn.a* dz *uzlo y fialz, Kzcolzctada* a pafi
~ 9 ~
-H.L., y dz alguno* ja.fidX.m¿ y huzKto* domí*tlco* de. la Cd. dz
Movit<L>iK<¿.y, U.L., zncontn.o quz zl 95 pon.cle.nto de. la* muz*tn.a* contznZan z*pzcZmznz* de£ gCnzn.o tízlZcotylznchu* *pp.. y quz
-en lot> muz*tn.zo* dzl Campo kQn.Zc.ola Expzn.Zmzntal, lat> cultZ-vo* dz maíz y *on.go £uzn.on lo* quz zx.ihjLzn.on toa> pobla.c.i.onzt>
m<Lt> alta* zncontn.adaÁ zn zl z¿>tudio:
?o6tznÁon.mzntz, kn.í\)alo, M., yá. altado, Inoculó 250 --z&pzcZmznzi) dz fízULcotyIznckud App. zn macztaÁ &zmbn.adaj> --con maZz vanXzdad Can.mzn Mzjon.ada y U.L. VS-1 zn ¿uzlo
z&tt-nJLl, dzbputi, dz 27 d¿a¿ dz Incubación zncontfíó quz zl maZz
\)an.JLzdad Can.mzn Uzjon.ada pn.z¿zntaba n.aqultJLt>mo, colon. vzn.dz
-pdLlldo zn zl ¿ollajz y tamaño KzducZdo y a la¿ 65 dZa¿> lou>
--planta* pn.z¿zntaban acóAtamlznto dz la* KaZcz* y dzl ^ollajz
no zncontn.ando dZ^zxzncZai zntKZ tn.atam¿znto y tz*t¿go dz la
\)an.¿zdad 14. L. VS1, concluyzndo quz lo pKJLmzn. van.Zzdad z&
-*u&czptlblz al nzmdtodo, mlzntn.a¿> quz U.L. VS-1 z* n.z&l&tzntz
al ataquz y adzmá* compKuzbo zl pan.at>JLtÁj>mo dz tízlZcotylzncnu*
*pp. zn maZz van.Zzdad Conmzn Mzjon.ada, dz acuZAdo al
cKZtz--Kio z&tablzcZdo.
En H6 7, GalZndo, 3. U l , al z&tudZan, 50 muz&tiia& dz -*uzlo y n.aZz dz ¿>on.go y 50 muz&tn.a* dz &uzlo y n.aZz dz moZz,
obtznlda* dzl Campo kgn.Zcola Expzn.Zmzntal dzl I . T . E . S . M . , en Apodaca, Ñ.L., zncontn.ó quz zn ambo* cultZvo* zl 100 pon.clznto dz la* muz*tn.a* contznZan. z*pzcZmznz* dz HzlZcotylzncku*
JO
-contznZa. mayoizi cantidadzh de HztA.cotylzn.chuu> ¿pp., que ¿oi-go [vzi tabla h¡o. 1 anzxada\ .
Tabla No. i GénziaA dz nzmdtodo¿ zxtnaldoh a paitii dz SO --muz&tia& dz ÁUZIO y iatz dz maíz y dz 50 muz&tia¿> dz Auzlo y KaZz dz A oigo, obtznZdat, dzl Campo -kgfiZcola Ex.pztiX.mzn.tal [dato& tomada dz la tabla No. I I I p. Ib dz Gallndo, J . J9Í7 ( 2 ) .
G z n z i o 6
HzlicotylznchuA
Piatylznchu&
Kiphinzma
Tylznchut,
Tylznchoiynchu¿>
Aphzlznchui
Ciico nzmo idz¿>
T licho do iu¿>
Hdmzio dz
piomzdio
dz 100 ce
üatz
27. 8
5.2 10.0 10.0 2.0 0.6 3.4 3.0 nzmátodoA poi muz&tia
dz ¿uzlo.
Soigo
17.0
7.410.0
7,6 3.8 4.4 5.8 3.4Poiciznto dz
infizAtadai .
\kalz %
100 80 80 80 80 40 80 100muzitiai
Soigo
100 100 80 60 80 80 100 100T 0 TAL 61.0 5 9 . 4
[image:25.620.50.548.112.741.2]n
-de
maíz vanlzdad Canmzn
Me
jomada; ta Incubación
u
z^zctuó da
fiante
5 5
días a
2 3"C.; cíe¿pa£4
dz¿ tlzmpo de, Incubación
cita-do, zt auto*.
IOQUÓobsznvan nzmdtodos atlmzntdndosz
de
tas
-nalczs , con zt zstltztz Infinitado
en
tas cttulas nadlcatzs ,
-tai cuatzs pnzszntaban una taxtutia ananutah. y cotón, pando no_
í Izo.
En
ta tabta
No.
1
¿e
ob&Q.wa que. He.tlcotytznch.ui>, oca
pa zt pnlmzK. tugan,
en
cuanto a númzno
de
Individuos
pnz&zn-tz¿>, ¿Izndo zt nzméLtodo md¿ abundantz tanto
en
maZz como zn
--ÍOKQO;
adzmd¿ ¿z tocatlzó zn zt 1QQ poKclznto
de
tai muzitnak
z&tudladai,, pJiz&zntando mayot pobtaclón zn maíz
que en
&oigo;
zn cuanto a pobtaclón y dlAtKlbuclón
,
zt gínzno Xlphlnzma
-ocupa ta posición námzio dos, zn ambos cuttlvos, ¿¿tos datos
concuzfidan con tos nzsuttados dz Sdnchzz,
A.
Í6[ y knCvato,
-N . t i ) .
Lo antzilon. zs apoyado pofi tos nzsuttados obtznldos
--pon Gonzdtzz, J. zn
7 977
[41, z.t cuat at zstudlan ta nzslstzn^
cía dzt maíz vatilzdad
N.L.
VS1 y vaxlzdad Cafimzn Mzjotiado
-at -ataquz dz nzmdtodos zn zt Campo Ag/ilcota ExpzKlmznt-at dzt
I.T.E.S.M., en
Kpodaca, H.L., y zn zt cuat sz aptlcó VBCP a
-fiazón dz 23 tltios pon kzctdKza, zn totzs dz maíz vailzdad
HLJ/S-1 y zn totzs szmbnados con maíz vanlzdad Canmzn Mzjona^
do if dzjando panczZas dz ambos: cuttlvos: como tz&tlgos.
12
-una altun.a dz 2.70 m. y ¿ué" 25 cm. m/Lt, alto quz £o¿ ¿ote-6 -t-tgo.6 , mA.zntn.ai, que en £o¿ £o-te¿ ¿emfaA.ado¿ con maíz vanlo-dad ML- VS-1 tiatadob lo& n.z&altado& ¿uz/ion <utad¿Atlcamzntz -
--¿gual<u>, mldlzndo UzbpzctlvamzntiL 2.90 y 2.S5 cm. de altana', lob KzndÁ.m¿zntoizn {¡u.nc¿6n de pJioduc.cU.6n dz mazorca y
jz pnz&zvitafion la¿> m¿&ma¿> tzndznc¿a& ¿><Ln tznzn.
tadZ&tlca significativa, quzdando dzfoo&tnado dz ac.uzn.do al
-cnA.tzn.lo z¿tabIzcldo, quz ma¿z Can.mzn Mzjon.ado z¿> &u6czptlblz
al ataquz dz z&to¿ mlcn.oon.ga.nl&mo& dzl iuzlo y quz maíz
va-n.lzdad NL-VS-1 z& n.z<>tzntz a zlloh.
kl estudian. la& poblaclonzÁ dz nzmó.todo& en lo& tn.a~ tamlzntoi dzl zxpzhlmznto antzn.lon. ¿z tlznzn lo& ¿Igulzntz*
Tabla. 2 . - Comparación de Leu, poblaciones Iniciales y finales de ne.mdtodo¿> extraídos da 200 ce. de suelo tna.ta.do y no tH.a.ta.do con VBCP a xazón de 2 3 L pon kzc.tdiK.za. y ¿>Q.mbn.a.do con maZz \)an¿Q.da.d UL-\JS-1 y vafiX.zdad CaKmzn Me.joA.ado.
Vai¿e.da.d
Sucio
blzmátodo* P.
NL-VS-Tficítado
I-PF-P1/PF
1
No. tratado
PÍ-PF-PÍ/PF
CARMEW
T/ta^ado
PÍ-PF-PJ/PF
MEJORADO
No. tfiatado
PI-PF-PJ/PF
660-630-0.93 760-1120-1.47 6S0-1210-1 . 77 720-23S0-3.30
220-210-0.95 270- 2 2 0 - 0 . S 7 3 1 0 - ' 310-1 .00 100- 500-5.00
430-220-0.51 420- 250-0.59 390- 3S0-0.97 250-^550-2.33
620-440-0.70 390- 620-1.58 570- 580-1101 370- 830-2.24
0tio6 320-380-0.84 360- 500-1.38 480- 560-1.16 430- 700-1.62
[image:28.797.41.783.82.591.2]- 14
-Lo* dato* antzn.ion.z* *zñalan dz nuzvo la afinidad de
Hzlicotylzncku* *pp. , con zl cultivo dzl maíz, ob*zn.vdndo*z
-quz z*tz nzmdtodo tiznz mayon. afinidad con maíz van.izdad
Can.-mzn Hzjon.ado quz con NL-VS-1, yd quz zn la. pKiCan.-mzn varUzdad ¿>z
incKzmznto zn un 330%, mi.zntn.aA quz zn la ¿zgunda vailzdad
-tuvo un ¿ncfizmznto de 7 4 7% en 4 uzloi» no tKatado&, zn z&tz
ex-pzKlmznto VnatyiznckvA ¿pp., ZÁ zl ¿zgundo nzmdtodo zn cuanto
a a£¿n¿dad apatizntz, dado quz iupzA.6 a XÁ.pk¿nzma ipp.
TkoKnz, G. 1961 ( 9 ) , cita quz zxiAtzn ap>iox¿madamzntz IB zApzc¿z¿ de Z6tz zctopaKd&jito y quz ¿>on tan numzn.o&o¿> quz una Libia dz iuzlo dzl dnza Kadiculan. de ca¿í cualz&qulzi --planta, contzndfid Zipdctmznzi dz una o do& z¿>pzc¿z&',
mzndíonando quz ¿>on pKzdomlnantzh zn pa&toé oKnamzntalzi,, campo*
-dz goli, pa&tÁ.zalz& y pn.a-dzn.ati, pudlzndo actúan, como ho&pz-dz-
ho&pzdz-n.a&', cultivo* zxtzn&lvo* , hon.tZcola& , £n.utalz& , on.namzntalz&
y boiq uzi>.
En 1966, Shzn., S.A. (71, n.zv¿&6 la Aub^amlLía Hoplo--laA.mi.naz fi.li.pizv, 7 934; clarificando dzntn.o dz €&tz taxon a
27 e^pec-te¿ de£ gínzKo Hzlicotylznchu& Stzinzn., 1945.
Vzntn.o dz €*ta ¿>ubfamilia, Th.on.nz, G. 19 61 (9) incluyz 4 glnzn.o*, lo* cualz* *z dittinguzn pon. la* *iguizntz* can.ac
tzn.t*tica* '.
í ) . la* gldndula* z*o£dgica* *obn.zpuz*ta* al intz*tino zn
ma vzntn.al, latzKal y doK*al, *izndo mayon. la
- 15
-La¿ glándula* . Zí>%á.glcai ¿obn.zpaz&ta¿> al Intzitlno en
Rotuna doK&al, y latzKal, &lzndo mayon. la iobn.zpoilcX.6n
-do ni al 2
2). Loi iaimldloi ion pzquzñoi Rotylznckai Loi laimldloi ion gn.andzi Ucut&llal . . 3
3). bo¿ ^aimldloi localizado* poitífilonmunto. a la valva
Scut&llonoma
ün ^a&mldlo antifiíon. a la valva y otno {fL&mldlo po&t<LKÁ.oK
a la valva
LOA ant<Ln.loh.a& caKactzfU&tlcai &on dlfaKínclaleJ* y /uit
to con otKai de.6X.nzn a cada ano dz lo¿ 4 g¿ne.A.o¿ de. z&ta ¿ub_
En iu ziovito, Skzi, S.A. puz&znta como z&pzcíz tipo -dzl gínzn.0 a HzllcotylznchuA dlkyitzKa [Cobb, 1893\ n. comh.; mzn<u.onando adzma~¿ lai i¿ga¿zntz& z&pzc¿z& '• H., maltlclnctai ,
[Cobb, I «931 Goldzn, 1956; H. zn.ytkKln.az [llmmznmannt 19041 -Goldzn, 1956; "•«_. p&zadoKoba&tai, [Stzlnzi, 1914) Goldzn, 1956,
H. ahuícanai ( Mlcolztzky, 1916) And/iday, 19 5 8; H_. itzuzii
-(Stz^dmkÁ., 1916)n. comb.; H_. -ípzioígaznili [Cafivalho, 1956) Andftdiiy, 1958; H. mzlanchollcui [LoH.dzllo, 1955) AndKéL&iy,
-1958; H_. mlcKolobai VzKfiy ¿n Vzn.n.y, Vatilíng and TkoKnz, 1959; H_. platyaK.a¿> VzKKy ¿n VzKKy, VaK&Lng and Th.on.nz, 19 59; H_. --dlgonícut, VzfiKy ¿n Vzn.n.y, Van.lA.ng and Tkoinz, 19 59; tf. dlgo-n¿cat> Vznjiy ¿n ?zn.h.y, Van.l¿ng and Xh.on.nz, 1959.
- 16
-Stzinzn. U) , dzAcKibz al gínzKo HzlicotylznckuA StzinzK, 19 45; dz la Aiguíntz fioKma: "E¿ cuerpo UA ualmzntz en {¡olma. zApiKalada o ¿oKmando un (LUCO, IOA anilloA cutic-ulaKZA baA^
toA y con.tX.naan alK&dadoi de la cola; lo& campo* lat<LKal<L&
-con cuatro JLYICÁJ>U.A.06 pKomi.n.o.ntzh, no u obAZAvan dzX.Ki.di.ot>. Lo¿ {¡a&mXdlo& uu>ualmzntz aYitzn.Xon.zi al año, ocaiXonalmzntz
-czn.cano¿ a la mitad dz la cola; la z¿tn.uctun.a labial
fiu.zn.tz-mzntz z&clziotXzada} lo¿> anfiXdXo& y papXlai lablalz* &on v¿6¿
blz¿> t>olamzntz dz&dz la pan.tz fin.ontal.
El ZAtXlztz midz 20 micn.a& o md¿, con nodulos
fimzfitzmzntz dz& an.n.ollado&; la dz¿ zmbocadun.a dz la gldndula
-don¿al z&ofilÍQica, localizada czKca dz la ba&z dzl z&t¿lztz ~
kajdta zl zquXvalzntz un mzdio dzl lan.go dzl z&tilztz atn.&&
-dz la ba&z -dz z¿tz ÓKgano {.típico pan.a HzlXcotylznchus -
—
nannu& )
.
El bulbo mzdXo z¿ofi<£gico z¿ zi {¡zn.oidz, zl bulbo ba&al
z¿ una glándula alargada zxtzndXíndoiz do KA almzntz AobKZ la
tzKmXnacXón antzKioK dzl XntZAtXno, (¡Kzcuzntzmzntz ZA vaKXablz
dz tamaño; la unión dzl ZAófiago con zl XntZAtXno contXznz una
válvula muAculaK obAcuKa.
LOA hzmbKaA Aon afiidílfiicaA, con IOA óocitoA
gznzKal--mzntz fionmando una fiila o kilzKa con zxczpción dz una Kzgión
coKta dz multiplicación. LOA ZApzdzA monoAzxualzA con ZApzK
magonio y una pzquzña zApzKmatzca adyaczntz a la válvula dzl
moAculi 17 moAculi
-no [zbpXcula] an.quza.do, fizpobando bobfiz una zbtn.uctun,a IXgz-fiamzntz cun.\jada [Gobzfina.culum) ¿a cual pue.de. zn bu pantz
dXb-tal zbtan. zngn.obada o cuivada".
Goldzn, A.M., 7 9 56 ( 3 1 , luí. zl pnXmzno zn zbtablacQ.fi -zn lofima de.l¿n¿t¿va la impofitancjia e.con6m¿ca cíe eóíe gínzfio, al cual be. ka dado en llamafi e.1 "ne.md£odo e.&p¿fialadon, de.b¿-do a que. fie.po&a lofimande.b¿-do un e.&p¿fial pfie.cJibame.nte.; en
expe/t-t-mzntob con H&llcotyle.nchub buxoyhlluA [Golde.n, 1957) Ve.KKy,
1959; fie.pon.ta kabe.fi e.ncontfiado nume.fio¿>ot> ¿nd¿\)¿duo& adkzfildob
a lab fiai.cX.llab de. lab plantab atacadab y lob puntob de. eri
tfiada de.1 ne.md.todo, quzdan maficadob pon. dlmlnutob puntob n e
-cn.6ti.cob y le.bi.onzb de colon, pando, bzñala e.1 auton. quz la -alXmzntacXón dz Zbtz nzmdtodo bz logfia mzdXantz la XnbZficXón
dzl zbtXlztz bolamzntz, pzn.o quz en algunob cabob , la pantz antzfiXon. dzl pandbXto zb XntxoducXda zn lab fiaXcXlla kabta
una pnolundXdad dz 5 a 6 cílulab; la alLmzntacX6n pon. zl
-nzma, ocabXona dañob mzdXantz la dzbtn.uccX6n dz cílulab; la Xn_
yzccXón dz bzcn.zcXonzb dXgzbtXvab y la KzmocXón dzl contznXdo
czlulan.. En zbtz cabo zn pan.tXculan, bz bzñala quz la
Xn-izccXón bzcundan.Xa pon. kongob y bactzn.Xob luzfion pnobablzmzn_
tz la cauba dz dañob pobtznU.on.zb a la mXgn.acXo'n dz lob nzmdto_
dob a nuzvob bXtXob zn lab n.aX.czb.
Vzfifiy U959[f cXtado pon. Tkon.nz, G. [ 9 1 , nob dzbcnXbz
la bXologZa dz otn.o mXzmbn.o dz zbtz g¿nzn.o, como nzbultado
1 8
-campo* dz gol^, pAZ*zntaban £AZcuzntzmzntz *¿ntorna* dz muzAtz AzgAZ*lva duAantz lo* mz*z* dz Junio a SzptlzmbAz; lo* síntoma* tznlan una mayoA agudzz zn plantaclonz* dz zacatz azul -dz Kzntuckzy Poa pAatzn*l* L. , {¡znómzno tan ^Azcazntz quz ¿e
llzgó a dznomlnaA "latzncla dz vzAano", zl cual pAz*zntaba la* *lgulzntz* caAactzAl*tlca* : planta* dzlgada* con hoja* pdll
da*, dzlgadai y Ázcdndo&z, la* nalcz* con.ta*, dzcolofiada* y -muzítta* .
Al ín\)z*tlgan. la* poblaclonz* dz nzmdtodo* , Vzn.ny, G.
A. ya citado zncontn.6 quz HzLLcotylzncku* diqonicu* ¿fizcuzn-tzmzntz zn.a la z*pzcJLz pan<t*¿ta domJLnantz, lo* nzmdtodo* *z
-zncontA.aA.on ¿nvzAnando zn lo* pAlmzAo* 5 a 10 cm. dzl *uzlo, lo* cualz* u*ualmzntz *z congzlan ka*ta una pAoiundldad dz 60 cm. o md* duAantz zl ¿nvlzAno; zncontAando toda* la* ^a*z* -dz -dz*aAAollo -dz lo* nzmdtodo* con zxczpc¿6n -dz hzmbAO* gAd-\)lda*. Al lnlclaA*z la pAlmavzAa, la* planta* zmltían nuz-va* AaX.cz* *obAz la* cualz* lo* nzmdtodo* *z ¿ncAzmzntaban Ad_ pldamzntz, logAdndo*z poblaclonz* numzAo*a*.
tAlzntAa* lo* clima* pzAmanzcZan ^AZ*CO* y con abundan^ tz kumzdad, no habla daño apaAzntzmzntz, *ln zmbaAgo, zAa ¿Ae
19
-la p-lanta, en oca*Xone.* la. contzza u dz*pnendXa de la naXz
-enjutada.
Al pnz*e.ntan*e. alta* tzmpe.natuna* y nzduccXón de. la fiu.
mzdad, la* planta* montan n.dp¿dam<¿nte y la de.*tnuccXón de la* ptioduc.X.a la inanJLtLSn de lo* • ncmátodo* , pon. lo que. a
de ve.nano la* poblaoJLone¿ ¿e ne.dacX.an dnéU>tlc.ame.nte,. -La& baja* tzrnpe.natuna¿> y lluvia de. otoño, znan ^abonable.* al
de¿annolio de.1 zacatz y £¿>to¿> te.nZ.an bue.n cne.clmle.nto pana -cuando ¿e pne.&e.ntaban la* te.mpe.natuna¿ glaclale.* de. ¿n\j¿e.nno, pana (.h£at> ¿zchoA la¿ poblaclone.* dz ne.md.todo* ¿e e.ncontnaban b¿e.n ejttable.cX.da* y e.ntnaban en vXda lattnte. en e.*pe.na de. la pnóxXma pnXmavzna.
Lo* dato* lócale* de. Knívalo, M. 1966; GalXndo, J.,
-J967; Sdnckzz, A., 7 9 6 5; Gonzdltz, J. J97J, a*X como la Xn^on macXón de. Ske.n, S.A., 1961 y de Tkonne., G. 1961 y dzmd* Xn-~
ve.*tXgadone.* *e.ñalan y compnue,ban e.1 pana*XtX*mo de HzlXcoty-le.ncku* *pp. en e.1 dnza local lo* pnXme.no* y en otna* pante.*
de.1 mundo lo* *e.gundo*t pe.no {¡alta de.tznmXnan cuanto a^zcta
MATERIAL V METOPOS
Lí pfitbznte. z&tudlo u ¿nieló zn Hanzo de 1967 y u
-finalizo zn Junio dzl mUmo año, hzallzándotz en zl Campo
-kQh.lo.ola Expzhlmzntal de Apodaaa, hi.L. y en e£ Labon.atoh.lo de
Hzmatologla y fitopatología dzl m¿Amo instituto.
TRABAJO PE CAMPO
PREPARACIÓN PEL
TERRENO.-E£ d>Ca M d e Ma/Lzo de 7 9 6 7 , ¿ e ph.zpah.ah.on 24 paA.ce£a4
en un ¿C/iea £a cua£ habla litado ph.zvlame.nte. ¿,zmbh.ada con maíz NL-VS-1, ph.lmzh.ame.ntz e£ tzhh.zno ¿>z bah.bzc.h6 y &z h.a¿>th.e.ó --poh do¿ vzazi , po&tzhlohmzntz 4>z ¿ah.c.0 a 92 cm. y Aobhz zl -¿uhcado ¿z lzvantah.on boh.do& longltudlnalz¿ y th.an&vzh.{>alz¿,
pah.a de tita ^ohma tznzh doi lotz& con docz paKczla& cada uno, znthz amboA lotz& ¿e th.azó un canal de hlzgo; cada pah.czla
-o
mzdla 5 . 4 poh. 10.$ mztKob , tznl€ndo&z 5 S . 3 2 m , poh. pahczla y J , 2 9 9 . 6 3 m . en total.
PRIMER MUESTREO VE
NEMATOPOS.-El día 12 de£ ml¿mo me-6 , &z ph.oczdl6 a muztthzah lo& dot> Áuhcoi cznth.alz¿> dz cada pahczla, h.zcoIzctando 10 &ub
muz&th.a& con&l&tzntzi> en un volumzn dz t>uzlo dz aphoxlmadamzn_ tz 100 c e , la& 10 &ubmuz&th.a& ¿>z colocahon zn una bol&a dz -pollztllzno, con&tltuyzndo la muz¿th.a dz la pahczla, zl matz
h.lal utilizado con¿li>tl6 zn una pala angosta, un hzclplzntz
-- 21
-gfiapadofia, lo* dato* KiLC.aha.doJi> ¿ue-ton anotado* zn ana llbfiz-ta de campo, en la cual *z a*zntaba zl námzfio de mazitKa y -pa.fice.la, muz* tizada.
APLICACIÓN VEL
NEMATICIPA.-E£ día 1% de Uafizo de 7 967 *z titctaó la aplicación
-de nema¿¿cu.da PBCP [ I , l-dlbKomo-3-cloKopiopano\ a nazón de -2 3 It. pon ke.ctd.fita de. la &lgule.nte. manzfta, ¿>e, calculo lo¿ ce.
de maíe^ca£ de acuerdo a ti Atiza de cada paficzla, aplicándole. 134.2 ce. pon. cada paftczla de la Algulzntz manzfia: ¿z anzgó cada paficzla a ¿a máxima capacidad, dlluyzndo loi, 134.2 ce.
-dzl nzmatlclda zn una fizgadzfia de jafidln con capacidad de 20 It. , po&tzfilofimzntz con la paficzla Inundada &z pfioczdló a fiz-gafi zl nzmatlclda ¿obfiz la paficzla llzna dz agua y &z agitó
con un fia¿tfilllo pafia logfiafi una mzjofi mzzcla, a la pafi dz
-la aplicación dzl nzmatlclda zn -la& paficz-lab tfiatada& , &z ce-gaban pofi anlzgo loa, paficzla¿> tz&tlgo, pn.ocun.ando que no ¿z pa&afia zl nzmatlclda a la& paficzla& tz&tlgo.
El dl&zño zmpIzado ¿ue* zl dz bloquz¿ con paficzla& ¿ ub_ dividida*, iofitzdndoAZ paficzla cklca y paficzla gfiandz, lat>
-paficzlab chica* contznlan aplicaciones dz nzmatlclda& y
tz&tl-go y la* paficzla* gfiandz* maíz vafilzdad híL-VS-1 o * o fitz&tl-go vafilz
dad Honzy, tznl€ndo*z 6 fizpztlclonz* zn ana ¿Otea de 7 ,399.65 2
V¿gu.K(L No. I Vibttiibación dz la& pan.czlat> dzl ZKpe.fUme.nto dz Campo con VBC? a tazón dz 2 3
It/Ha. zn maíz vafilzdad NL-VS-1 y &oigo vanlzdad Honzy.
MAÍZ SORGO MAÍZ SORGO SORGO MAÍZ
Tz¿t¿go Nzmagón Nzmagón Tzitlgo Tzttígo Uzmagón Tz&tlgo Hzmagón Tz&tlgo Hzmagón Hzmagón. Jz&tlgo
A-1 A-2 A-3 A-4 A-5 A-6 A-7 A-S A - 9 A - 1 0 A - 1 1 A - 7 2
SORGO MAÍZ SORGO MAÍZ MAÍZ SORGO
Nzmagón Izhtlgo Tz&tlgo Uzmagón Tz&tlgo Nzmagón Nzmagón Tz&tlgo Tzttlgo Nzmagón Nzmagón Tzitlgo
23
-
SIEMBRA.-El día 1 dz abh.Ll sz pK.oc.zdU.6 a
efectúa-*
la slzmbra da
acuzrdo a zl sortzo, szmbrdndosz por chorrillo ambos cultivo*
a dznsldadzs corrzspondlzntzs a
•
malczs y sorgo
En la. lígula. n6.mo.Ko 1, &z mue.¿th.a la. distribución de
-ICL& pan.c<Lla.& dzl zxpzulmznto z¿>tabl&cldo.
-SEGUNVO Y TERCER MUESTREO VE
NEMAT0P0S.-Con 2.1 objzto
de
e.va.luan. zl z^zcto dzl nzmatlclda. apll^
cado ¿obste, la población
de
nzmdtodo¿ , e.1 día
JO de Mayo* ¿e
maeAí^ea/ion
las pan.c2.laj> zxptKlmzntalzÁ
de £a
¿Igulzntt
manz-ia, la& muz&tna¿> dz &uzlo-n.alz ¿>z obtuvlzion al pl¿
de
la&
-planta*, dz
&OH,QOy maíz; zxtn.ayz'ndoAz un pzn.^11 dz ¿uzlo dz
-0 a
25
cm., zl cual compKzndla un volumzn aproximado dz 500 ce
dz ¿uzlo y fialz, muzittizdndoÁZ lo¿ do& ¿uH.co¿ czntialzi dz
-cada paKczla y dz jando un mztxo zn -cada zxtKzmo dzl
¿UKCOpon.
zfazeto dz on,llla, zl n<mzh.o dz &ubmuz¿th.a¿> Kzcolzctada¿ zn
--z¿to¿ czntn.alz& ^u£ dz 10 ¿ubmuz¿tn.a¿, lat cualz¿ ¿z dzpo¿lta
n.on zn una bol&a dz pollztllzno dz
20
It. dz capacidad, cada
bol¿a fiuz" ztlquztada y numzn.ada dz acuzrdo al nú.mzh.0 dz pan.cz_
la, zl total dz muz&tn.a& compuz¿ta¿ obtznlda& huí. dz 24, y
-¿uzión transportada* al laboratorio dz fitopatología y Nzma
tologla zl mismo día para su proczsamlznto o almacznamlznto
a tzmpzraturas czrcanas a 10 grados czntrlgrados .
- 24
-tlvo, el día 21 do. lanío, fueron muebtradob lob loteb de. maíz
y ¿oigo n.eb pectlv amenté, p n.o cedían, dobe en el muebtreo de la
-¿o/ima ya debcrlta en lob pá.Kn.a^o& aYiten.loH.eA, alendo tn.anbpor tadab lat> muebtrab al Laboratorio fitopatología y
Uematolo--gla del ITESM.
MEPICION PE ALTURA PE
PLANTAS.-Con el pn.opo.dlto de estudian, el efecto de lab poblado^
ne¿ atenuada* con el nematlclda aplicado y de estudian, el
--efecto de lab poblaciones natun.ale& de nem&todob en el
de&an.n.ollo de maíz como de ¿on.go, be mldlen.on lab altuxab de
-10 plantab pon. paxcela dentn.o de lob dob bun.cob centKaleb,
tabuldindobe la In^on.maclo'n en lab tablab Uo. 13 a Uo. 16
-anexadab en el apéndice de ebte ebcKlto.
En total be efectuaban 3 lectunab de altun.a de creci-miento en cultivo de maíz en lab blgulenteb ¿echab: 10 de M<i
yo, 7 de Junio y 19 de Junio, con.n.ebpondlendo la dltlma ¿ecna al día en que be cobechó el maíz.
Lab lectun.ob de altun.a pan.a cultivo de bon.go be
e^ec-tuan.on lob dlab, 10 de Mayo, 9 de Junio, 19 de Junio y 26 de Junio, coincidiendo la dltlma fiecha con el de cobecha de €bte
cultivo.
El matenlal utilizado pan.a la medición de altuKa de lab plantab con conblbtló en un ebtadal de 3.20 mtb. de longitud
25
-
COSECHA.-Ve.bX.do a quz cada cultivo tlznz dlétlnta pKzcocldad,
éz coézckó en ptilmzK tínmlno a loé lot<¿& ézmbnadaé con maíz
-zl día 7 9 de Junio, cuando loé matonea* AZ zncontfiaban zn
z&-tado mai>o&o, utilizando un tnlplí., una balanza de nzloj dz
-10 Kg., llbnzta dz campo y tnz& ayudantzé paKa zl coitz, pz&a
do y KzgXj>tKo dz datoh; ptioczdlz'ndo&z a mzdln. un mztfio dz
ca-da oillla dz loé éuncoé y a cofitajuz y zllmlnan. zl maíz dz
-zeta zona, también ¿uzKon contador loé éuncoé latzn.alzé a loé
doé éuKcoé czntialzé , ^Inalmzntz éz coézchó la panczla dtll
dzl maíz ^onnaizno y éz pzéó, tizgXétxdndoéz loé datoé zn la
-llbnzta d z campo.
El Ib dz Junio éz coézchaion loé paticzlaé dz éoigo
--^OKh.aÁzn.0, cuando loé panlculaé éz zncontiaban zn zétado maéo_
26
-TRABAJOS VE LABORATORIO
MATERIAL.-E&ta pan.tz dzl zótudio
u
n.zaliz6
en
zl Lab o n.ato Kio
-dz fitopatología y Hzmatologta -dzl Edificio
de
Giaduadoi
en
-Agn.icultu.ua; zl matzn.ial utilizado cont>it>ti6
en
la* muzÁtKai
de
¿uzlo y n.aZz pKoczd<Líit<Li>
de
loi lote.*
de
¿ofigo y maíz
¿o-finai<LHo,
3 ma££<tó
manca "TylzH."
de 20 cm' de
diá.mztno,
de 18,
60 y
3 25
kilo& pon pulgada cu.adn.ada n.2.&pe.ctivame.nte., una cubt_
ta
de
10 It.
de
capacidad, una pKobzta
de
vidn.io
de 500 c e ,
pape£
pzn.i6dico, do& pi&zta&
de
plástico
de 500 ce. un embu
do tallo lan.go
, azacán, íafao¿ de p£¿tá£tco de
czntn.i^uga,
tu--bo¿>
de enraye, una
czntnX^uga man.ca lntzn.viation.al- modzlo CS y
y {oKmalina al
5
pon.dznto.
EXTRACCIÓN VE
UEHATOVOS.-La muz&tn.a ¿z di¿tn.ibuyó ¿obn.z un papzl pzn.iodico, loé
tzn.n.onz& &z dz¿>mznuzan.on y &z mzzcló ha&ta homogznizan.,
en
la
pnobzta
de 500 ce ¿e
vizntzn ZOO ce dz agua
de
la llavz y a
-continuación &z agnzgan a la pn.obzta
pequeñaó
poncionzi dzl
¿uzlo mzzclado, ka¿ta dz&plazan. ZOO ce do. agua, quz'dando la
-pn.obzta al nivzl dz 400 ce, dz zhta ^on.ma obtzndn.zmoA un
to--tal dz 100 ce dz ¿uzlo.
27
-la pnoblzta, pn.oc.uia.ndo -lavan pznhzctamzntz y quz todo ni &ue.
io
óea
tian* faenldo a lía cubeta.
Con antelación *z kan lavado lcu> malla* y colocado e.n
<il lavado, pn.ocun.ando que. la malla dz 1S hilo*
quede
ann.lba,
en
la paxtz mzdla la malla
de
60 hilo* y
en
zl hondo la
ma--lla
de 325
hilo* , z*tz juzgo dz malla* dzbzftd. n.zpo*an pon un
lado *obn.z un tn.ozo dz madzna dz
2 x 6 x 20
cm. , dz tal ionma
quz quzdzn Inclinada*.
A
continuación, a la cubzta contznlzndo lo* 200 ce dz
*uzlo *z Iz agn.zga md* agua a pnz*lón con la manguzna
co-nzetada al gul^o y *z agita con la mano, zl objzto z* dl*pzn
*an. y *u*pzndzn la* pan.tX.cula* dz *uzlo y a lo* nzmdtodo*
;
zl
volumzn dz agua a pn.z*l6n quz *z agn.zga z* vanJLablz', *z
dz-ja n.zpo*an. pon. 30 *zgundo* con zl objzto dz quz la* partículas
gn.uz*a* dz *uzlo *z *zdlmzntzn y zntonez* *z dzcanta zl
lt--quldo dz la cubzta
en
^onma Iznta a tuavt* dzt juzgo dz
ma-lla*} z*tz liquido dzcantado contzndn.d y an.n.a*tn.an.d
nzmdto-do* , limo* y ancllla*
en
*u*pzn*lón; zl pn.ocz*o dz agitación
manual y con agua a pn.z*lón, n.zpo*o y dz cantad ó'n, *z Kzpltz
pon *zgunda y tzn.czn.a
vez, íen-cendo
cuidado dz no an.n.a*tn.an.
-lodo dzl ^ondo dz la cubzta, zl n.z*lduo dz la cubzta *z dz-~
*zcha y *z lava zl ftzclplzntz.
ttn--
1%
-mino la borde.* y luego el hondo, para de e*ta fauna a-rra*tnan
únicamente, a lo* nemdtodo* y partícula*
¿¿nao de
*uelo,
rete-niendo* e Impureza* tale* como re*lduo* de mátenla orgdnlca y
fragmento*
de
raice*; la malla lavada, *e
^ewaeue de£
conjunto
y 6Í procede a lavan,
de
la ml&ma fauna la. ¿cgunda malla que
también
u ^emaeve,
quedando finalmente la malla de
325
hilo*
pon pulgada cuadrada en la cual debido a que el tamaño del
-poto e¿ de 44 mlch.au>, quedan wtenldoA lo& nemdtodué ka&ta el
tamaño de lanva.
Bita dltlma malla debe lavante con mayo A cuidado y
--concentran, eltte&lduo tetenldo en uno de lo i, bondei del fando,
pan.a luego con la ayuda de una pl&eta con agua e Invistiendo
ca¿>l totalmente la malla t>obn.e un embudo, colocado en un
&o--poKte anillado, t>e an.n.a¿tn.a dicho n.eilduo a un tubo de
cen-tAJt
¿aga,
ph.ocun.ando lavan, bien el dn.ea en la cual ¿e encontraba
el Keblduo en la malla, a&¿; como el embudo, de tal fan.ma que
todo* loi, nemdtodoÁ pa¿en al tubo de centrifuga. Finalmente,
he lavan la¿ pan.ede& lnten.na¿> del tubo de la centrifuga.
29
se agnega mds agua azacanada hasta casi llenan; se vuelve, a
-centnl^ugan de Igual faonma, quedando en ti agua azacanada tos
nemdtodos, mlentnas que los limos y ancllla sedimentan pon
--acción de la ^uenza cent^Z^uga.
El liquido consistente en agua azucarada y nemátodos
-se decanta a tnavts de la malla de
325
hilos pon pulgada
cua-drada, en donde quedan fiztenldos
;
Inmediatamente se deben
la-van los nemdtodos pana nemoven el agua azucanada, ya que
de-bido a que tiene elevada pneslón osmótica plasmo Vi zand. a los
nemas si no es nemovlda.
Con un ckonno de agua pnocedente de la plzeta, se annah_
tnan los nemdtodos a un tubo de ensaye, quedando tenmlnada
-la extnacclón de nemdtodos.
COMSERl/ACION VE LOS
NEMATOPOS.-Una vez extnaldos los nemas del suelo, se puede
pnoce-den a la cuantlfilcaclón e Ipnoce-dentificación de las poblaciones;
peno en ocasiones , debido a {¡alta de tiempo se pueden tnatan
de la siguiente manena pana consznvanlos y cuantl^lcanlos e
-Identificamos postenlonmente.
30
-de
n.e.poso, característica Importante, para la IdzntlAleación.
Pos tiriormznte., a los tubos con los ne.mas muertos
¿e
-le¿ agrega {¡on.mall.na al 10%, siendo el volumen agregado Igual
al contenido en los tubos pata tentr ana solución ¿Inal al
51,
&¿>ta solución pne.vle.ne. dzÁcompo&lclón de.1 mate.nlal on.gd.nlco
y con¿e.fiva pon. van.lo¿ año¿
CUANTIFICACION E IDENTIFICACIÓN VE
NEMATOPOS.-El mate.nA.al que. ¿e. ne.ce.hlta pan.a cuantl^lcan. a lo& ne.
ma¿ extn.aZdo4> e.A e.1 Álgule.nte.: pn.obe.ta de. 100 ce, e.mbudo de.
5 cm. de. aA.6me.tKo tallo con.to, contadon. n.anun.ado man.ca "Scott" plpzta de. 1 ce, aguja dzntal maxca "Ske.n." númzKo 1, microscopio de. dl&e.ccl6n Iluminado, mlcn.o¿ comicroscopio compuesto, llbn.e.ta
-de. apunte.*, una plt>e.ta con agua, tubo& con lo¿> ne.mdtodoÁ -de.1
pn.oce.Ao de e.xtn.accl6n y como te.xto¿ ¿obn.e. Taxonomía y Mon.úolo_ gla, e.1 llb/io de. Th.on.ne., G. 1961, "Pn.lnclple.6 o¿ Ntmathology", zdltado pon. McGn.aw-tílll, y e.1 manual de. Mal, W. F. , H.H. Lyon y T.H. Kn.uk, 1964, "?lcton.al Key to Ginzn. oh Vlant ?an.a¿>ltlc Mzmatode.6", zdltado pon. la üülve.n¿ldad de. Con.ne.ll, ambos en
Mue.va Von.k, EE. ÜU.
la^ 3?
-vaKlo* y aKKa*tKaK a todo* lo* nzmdtodo* a la pKobzta
ayuda--do* con e.1 embudo.
A
continuación *e. afaoKa la pn.obe.ta a 100 ce con agua
-de. la llave., & o.
1lava la pipeta de,
7 ce, u
Ilumina e.1
mlcKo¿>-eoplo de. dl*e.celón y
4e coloca
*obKz la plancheta de.1 mlcKo&_
copio e.1 eontadoK nanunado malea "Scott" con capacidad de.
/
ce; a continuación be. agita e.1 contznldo de. la pn.obe.ta utlll_
zando como agltadon. la plpe.ta, e.1 obje.tlvo de, e,6ta agitación
e.¿ 6u¿pe.nde.n. a lo¿> nzmáitodo& e.n la columna de. agua de. la pn.o_
be.ta, pan.a e.n¿e.gulda con la plpe.ta toman, una alícuota de. 1
-ce de. e.t>ta &u&pe.n&lón
de
ne.md.todo¿>, z^e.ctudndo&e. la toma a una
altun.a mzdla de. la columna.
La alícuota
¿e
dzpo<a e.n e.1 contadon. n.anun.ado que.
-¿e
e.ncue.ntn.a e.n la plancke.ta de.1 mlcn.o& copio de. dl&zcclón y
-¿>e. de.ja n.e.po&an. 30 &e.gundoi paxa que. lo¿ ne.ma¿ vayan al ¿ondo
de. la n.anun.a, a continuación &e. pn.oce.de. a la cuantlAleación
Ke.con.Kldo al contadoK a tKavtb de.1 campo vl&ual de.
2 5X,
a la
paK de. la cuantl Aleación
¿e
van I de, ntl falcando lo¿ ne.md.todo¿
.
E&ta infaoKmaclón
¿e
tabula
en
hojai e.laboKadai> con
é*¿
te. faln, pKeJ>e.ntdndo&e. una copla
de
t&ta hoja
en
la ¿Igulznte.
pdglna.
euantl-DETERMINACIÓN PE POBLACIONES PE NEMATOPS EN UU SUELO
Cu.ltA.vo Colzcton,
Ho. dz MUZA tía Mtodo Empicado
Molámzn dz Suato
Luga.fi _.
Vzcha
AJLtcuotcu d e 1.0 mi.
3 4 5 ¿ 9
He.lA.cotyle.nch.uii,
X¿ph¿ne.ma
Pfiatylznch.ua, Cilcone.moideJ>
Tylznchvu, ?t>ile.nch.u¿>
Apke.le.nch.iu
Tyle.nchoKynchu¿>
RHABPITIPA
V o fty Ia¿mu6
Mononchui
Nzm¿Ltodo¿ Totalzi
33
-Aleación z Idzntl-Aleación dz nzmítodor , ¿z comumz
mzntz 30 mlnutor pon. muz¿>tn.a, lo cual Implica un conoclmlznto
dz lo* pn.lncipa.lzi> gfnzn.o¿> dz nzmUtodor ^Itopatógznoi, y dz
--vida llbn.z.
En ocaAlonzi apan.zczn génzn.o¿ qaz KzqulzKzn ¿zan
mon-tador zn Rotuna tzmpon.al pan.a ¿a ob&zn.\)ac¿ón con zl
mlcnoi,co-pio compazito a mayon. aumznto, pKoczdiíndo&z dz la ¿¿guizntz
manztia: El nzmdtodo zn cu.z¿t¿6n
¿e
tuanb £¿zn,z dzl contadoK
n.anun.ado a un pon.ta-objzto& , zn zl cual ¿z ha colocado ana go_
ta dz agua, la tn.an-6 ^zKzncla &z zfizct&a Izvantando zl nzma
--con la aguja dzntal man.ca "Shzn.n." Uo. 1 y colocándolo zn zl
poAta-objzto zn zl nvicn.oi> copio compuz&to pn.zv¿amzntz
Ilumina-do y
-óe
pKoczdz < a la IdzntlAleación, ayudado con lo¿ to.xto¿>
antz& mznclonado¿. Cuando ¿z n.zqulzn.z zl montajz zn
mlcn.o&--coplo compuz&to, zl monta jz zn mlcn.o& copio compuz&to, zl tlzm_
po zn zl aníllAl* dz una muz&tn.a puzdz vallan. dz¿dz 30
mlnu--to6 ha&ta una hon.a, dzbldo a la n.zvl&l6n dz lltzn.atuia a quz
&z tlznz quz n.zcun.Kln.,
INTERPRETACIÓN VE
RESULTADOS EXPERIMENTALES V VISCUSTON
A continuación 4t ptie.6e.nta.Jidn lo* KZ*altado* md* Ke.li-vante.* de.1 pKe.*e.ntz e.*tudlo, la* tabala* , gKd^lca* y ¿-¿9a"
KO* *on dato* e.xtKactado* de. la* tabla* y dato* pKe.*e.ntado*
en la *e.cclón de.1 apéndice., a la cual e.1 Itctofi podud. n.e.cuKKlx pana aclanan. la* duda* que. e.xl*tan.
TRABAJOS PE LABORATORIO
MEMATOVOS EN EL PRIMER
MUESTREO.-El ph.oceJk>amle.nto de 24 mue.*tKa* compue.*ta* pnoce.de.nteA de. la* 24 paK.ce.la* e.x.pe.K¿mzntalz* pKzpaKadá* paKa la *lzmbKa y mué.*tKiada* e.1 12 di MaKzo de. 1967, manl^z*taKon la pKZ*e.n-cla de. 11 QÍYIIKO* de. ne.m6.todo*, 9 de. lo* cuale.* po*izn z&tl-le.te. y e.*tdn con*lde.Kado* como lltopat6Qe.no* pote.ncl.alz*,
-la* poblaciones encontKada* vaKlaKlon de.*de. 0.41 ha*ta 290.83 e.*pe.cZme.neJ> pKomzdlo poK muzitKa da 200 ce de. *uzlo, habien-do* e zncontKado una población pKomzdlo total de. 5 57.50
nemá-todo* poK e.1 volumzn de. *ue.lo citado, e.*ta Infamación e.mana de. la tabla No. S de.1 apíndlce..
En la tabla No. 3 anzxada en la *lgule.nte. pd.glna, *e. -ob*e.Kvan lo* *lgule.nte.* dato* impoKtantz*; tie.llcotyle.nchu* *p. y Apke.le.nchu* *p. y ?Katyle.nchu* *p. , ^uzKon lo*
ge"neKO* md* abundante* de.ntK.0 de. la población total zncontKada, -ya qae. de. 557.50 ne.md.todo* pKomzdlo zncontKado* en cada 200
ni 35 ni
-val dz 290. « 3 , 43.75 y 37.9 í n.e¿pe.ctl\jamzntz, constituyendo
-52.16 y 6.SO pon.cle.nto dz la población pn.omn.dlo, Indicando quz
z&to¿> gínzn.oA dz&tacan dzntn.o do. la población total zncontn.a
[image:50.613.62.553.65.676.2]da, otfio dato Imponíante. z¿ zl dzl pon.cle.nto de. IOA 24 mué.*
Tabla Ho. 3 NzmdtodoA zncontn.adoi en cada 200 ce de. ¿azlo
-n.at>te.ado y ban.be.ckado cantea cíe la aplicación de. VBCP, pon.cle.nto pn.ome.dlo de. cada g¿ne.n.o y pon.cle.n_ to ph.ome.dlo de. dl¿>th.lbmelón de. cada aímno.
b¡e.mátodo¿ pn.ome_ Von.cle.nto de. Pon.cle.nto de. G í. n e n. o dio e.n 200 ce - cada gíne.n.0. mae.Atn.ai
In-de. ¿>ue.lo. ^td
UzllcotylznchuA Ap.
Klphlnzma &p,
Vn.atylznch.uA &p.
P&llznckuA ¿p.
TylznckuA ¿>p. AphzlznckuA ¿>p. Tylznchon.ynchuA Mzloldogyne. 6jp_. Tn.lckodon.UA ¿p. Von.ylalmuA Ap. Acn.obzlzA Ap.
VlploAcaptzn. ¿p
T O T A L E S 5 5 7 . 5 0 1 0 0 . 0 0 100.00
290.Si 0.S3 37.91 17.91 19.16 43.75 2.OS 0.S3 0.41 105.41 2S.33 10.00 52.16 0 .00 6.SO 3.21 3.43 7.S4 0.03 0.00 0.00 1S.90 5.OS 1.79 100.00 4.44
79. 16
36
-tn.a¿> qaz manX.ile.Atan pxz&zncia de. cada gínzno zncontnado zn -e£ pfiz&znte. zt>tadio, €&tz dato tn pon.cie.nto de. maz&txat> in ^zc^ tada¿> bzñala que. lo& mi&mo& &z zncontn.aA.on zn zl 100.00, 87.27
79.16 pono.ie.nto dz tai, maz&tna& z&tadiadai,, otnoi, ncmátodoA
también con zétilzte. quz manije.*tation amplia di¿t/Ubación <Jue_
non P¿i¿e.nchuA ¿p. y Tglznchvu, ¿p., pe.no con poblacionzA Ae.¿&
tivamznte. baja&, e.1 n.e.¿to dz ¿o& gínzKoi, potzndalmzntz ¿itopa
tolóQznoh ¿z zncontKaKon a nivzlzA dz población muy bajoó y
-con ZAca¿a dit>th.ibación dzntuo dz la& 14 pan.czla& maz&tn.ada& .
En gene-ta-í, ¿z pazdz ag/izgax. qaz la población zncon--tiada z¿> tZpica pana lo¿> iazloi dzl Campo AgnZcola Expznimzn
tal dz Apodaca, N.L., dz acazKdo con lo fizpontado poK Afíjalo
W.M. en 7966 ( J l , Gonzdlzz, J. zn 1971 ( 4 ) ; Galindo, 3. zn
-1967 (21 y S<tnckzz, O.A. zn 1972, (6] .
La kztznogznidad gzn£nica zncontKada también va dz
*•-acazndo a lo ¿zñalado pon. Oo¿>tznbfiink, M. 1960 ( 5 ) , lo& caalz& xzpoKtan qaz lo& ¿azloi caltivado¿> albzngan nonmalmintz pobla
mixtas dz nzmdtodoA.
UEMATOVOS EN EL SEGMVO
MUESTREO.-Eitz ¿zgando maz&tKzo ¿z z^zctuo zl día 10 dz Mayo, a
38 dZai dz la éizmbna y a 58 d¿a& dz la aplicación dzl nzma
ticida.
En la tabla No. 4 anzxada, ¿z pizizntan lo& dato& dz