• No se han encontrado resultados

Código GRAO EN NUTRICIÓN HUMANA E DIETÉTICA Título TFG Curso 1 Elaboración de Menús Equilibrados, segundo Recomendación da Dieta Atlántica, para Primavera-verán. 2013-14 2 Curcumina e Patoloxía Intestinal Inflamatoria

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Código GRAO EN NUTRICIÓN HUMANA E DIETÉTICA Título TFG Curso 1 Elaboración de Menús Equilibrados, segundo Recomendación da Dieta Atlántica, para Primavera-verán. 2013-14 2 Curcumina e Patoloxía Intestinal Inflamatoria"

Copied!
381
0
0

Texto completo

(1)

Código GRAO EN NUTRICIÓN HUMANA E DIETÉTICA

Título TFG Curso

1 Elaboración de Menús Equilibrados, segundo Recomendación da Dieta Atlántica, para Primavera-verán. 2013-14

2 Curcumina e Patoloxía Intestinal Inflamatoria . 2013-14

3 Análise Bibliográfica do Papel dos Lignanos e o Cancro de Mama e a súa Viabilidade Económica e Industrial . 2013-14

4 Accións Non Convencionais da Vitamina D . 2013-14

5 Alteracións Endocrinas Relacionadas coa Síndrome Fibromiálxica. 2013-14

6 Probióticos en Neonatos . 2013-14

7 Caso Práctico Hipotiroidismo . 2013-14

8 Influencia do Sobrepeso e a Obesidade en Pacientes Superviventes de Cancro. Revisión Bibliográfica. 2013-14

9 Base de Datos para a Axuda do Futuro Dietista-nutricionista. 2013-14

10 Osteoporose en Mulleres Postmenopáusicas. 2013-14

11 Determinación dos Efectos da Terapia por Infravermello Afastado en Parámetros Bioquímicos Relacionados co Estado Nutricional e a

Prevención das Enfermidades Crónicas Non Transmisibles en Suxeitos con Sobrepeso . 2013-14

12 Intervención Nutricional en Persoas con Trastornos da Conduta Alimentaria. 2013-14

13 O Ovo: Características Nutricionais, Efectos do seu Consumo a Longo Prazo e Potencialidade coma Vehículo de Compostos Bioactivos. 2013-14

14 Insuficiencia Renal Crónica e Nutrición . 2013-14

15 Elaboración de Menús Equilibrados, segundo recomendacións da Dieta Atlántica, para a tempada Outono-Inverno . 2013-14 16 Antioxidantes na Alimentación: Importancia, Efectos das súas Carencias e Posibilidades como Compostos Bioactivos para a

Elaboración de Alimentos Funcionais. 2013-14

17 A Alimentación nas Persoas con Síndrome de Down . 2013-14

18 Deseño e Validación dun Cuestionario de Frecuencia de Alimentos (CFA) para a Determinación dos Carotenoides Luteína e Zeaxantina

na Poboación Galega. 2013-14

19 Consumidores Fronte o Rotulado de Alimentos . 2014-15

20 Alerxia ás Proteínas do Leite da Vaca . 2014-15

21 Avaliación do Coñecemento das Pautas dunha Alimentación Saudable por parte da Poboación Galega. 2014-15 22 Estudo da Posible Influencia dos Alimentos que Conteñen Vitamina K nos Pacientes Tratados con Sintrom® . 2014-15

23 Caso Práctico de Diabete . 2014-15

(2)

2 Volver ao inicio

24 Pirámides Nutricionais de España. Comparación das distintas Representacións Gráficas das Guías Alimentarias Europeas. 2014-15

25 A leptina e a Obesidade . 2014-15

26 As Principais Substancias con Capacidade Adictiva Presentes nos Alimentos . 2014-15

27 Cambios nos Hábitos Alimentarios no Interior de Galicia . 2014-15

28 Desenvolvemento teórico de dous Produtos Moduladores do Apetito. 2014-15

29 Péptidos Reguladores do Control do Apetito nos Trastornos da Conduta Alimentaria . 2014-15

30 Relación entre o Metaxenoma e a Obesidade. Noso Segundo Xenoma. 2014-15

31 Os Edulcorantes na Alimentación. 2014-15

32 Influencia da Dieta no Risco Cardiovascular . 2014-15

33 Probióticos e Prebióticos na Enfermidade Inflamatoria do Intestino . 2014-15

34 Efecto da Nutrición sobre o Deportista de Élite . 2014-15

35 Nutrición Parenteral Pediátrica . 2014-15

36 Tecido Adiposo Pardo e Obesidade. 2015-16

37 Dieta Atlántica: Grao de Coñecemento e Adherencia en Galicia. 2015-16

38 Deseño de Programa de Tratamento Nutricional Multidisciplinar, Especializado en Trastornos de Conduta Alimentaria. 2015-16 39 Estudo sobre as Dietas Alcalinas e os seus Posibles Efectos Beneficiosos Sobre a Saúde. 2015-16 40 Valoración do Estado Nutricional no Paciente con Enfermidade Renal e Técnicas en Consulta. 2015-16

41 Hábitos Alimentarios en Persoas en Risco de Exclusión Social. 2015-16

42 Dermatite Atópica e Nutrición. 2015-16

43 Valoración Nutricional e Avaliación do Efecto da Terapia por Infravermello de Longo Alcance sobre Parámetros Antropométricos en

Deportistas Semiprofesionais. 2015-16

44 A Crise do Cogombro. 2015-16

45 Influencia dos Hábitos de Consumo e Estilo de Vida Galegos sobre a Microbiota e o Microbioma Humanos. 2015-16

46 Guía Fotográfica de Racións de Alimentos. 2015-16

47 Apolipoproteína E4 como Factor de Risco para o Desenvolvemento da Enfermidade de Alzheimer. 2015-16 48 Relación Fósforo/Proteína en Derivados da Carne en Relación ó seu Emprego en Pacientes con Insuficiencia do Ril. 2015-16

49 Esclerose Múltiple e Vitamina D. 2015-16

50 Impacto da Alimentación no Proceso Inflamatorio en Pacientes con Artrite Reumatoide. 2015-16

(3)

3 Volver ao inicio

51 Dieta e Fígado Graxo non Alcohólico (NAFLD). 2015-16

52 Avaliación do Estado Nutricional de Estudantes Universitarios de Galicia (Campus de Lugo). 2015-16

53 O Ácido Fitánico: Efectos do seu Consumo sobre a Saúde Humana e Perspectiva Actual. 2015-16

54 Probióticos e Obesidade. 2015-16

55 Presenza de Residuos de Antimicrobianos en Alimentos de Orixen Animal e a súa Influencia na Microbiota e o Microbioma. 2015-16 56 Coaching Nutricional, Fundamentos Metodoloxía e Aplicación a Casos Clínicos Concretos. 2015-16

57 Relación entre Alimentación e Risco Cardiovascular. 2015-16

58 Determinación dos Efectos da Terapia por Infravermello de Longo Alcance en Parámetros Bioquímicos Relacionados co Estado

Nutricional de Deportistas Semiprofesionais. 2015-16

59 A nutrición como Axuda Inmunolóxica e Antiinflamatoria en Pacientes Pediátricos con Colitis Ulcerosa. 2015-16 60 Avaliación In Vitro do Efecto Prebiótico de Extractos Polifenólicos de Uva Tinta e Branca obtidos durante o Proceso de Elaboración do

Viño. 2015-16

61 Influenza da Publicidade na Elección de Produtos Alimentarios. 2015-16

62 A Microbiota Intestinal e a súa Relación coas Enfermidades Inflamatorias Intestinais. 2015-16

63 Intervención Nutricional en Pacientes con Enfermidades Renais. 2015-16

64 Obtención dun Ovoproducto con Contido Reducido en Colesterol. 2015-16

65 Proxecto de Aprendizaxe Servizo Universitario no Ámbito da Nutrición en Entidades Sociais e Sanitarias. 2015-16

66 Análise da Influencia dos Fármacos Psicoactivos no Peso Corporal. 2015-16

67 Análisis do Perfil Lipídico de Produtos Típicos de Galicia. 2015-16

68 Coñecemento e Adherencia a Dieta Atlántica da Poboación Galega Sénior. 2015-16

69 Inhibidores da Monoaminooxidasa (IMAO) e Dieta. Orientacións Prácticas para o Dietista-nutricionista. 2015-16

70 O Mel como Alimento e Edulcorante. 2016-17

71 Guía Clínica sobre Suplementos Probióticos. 2016-17

72 Estudo dos Hábitos Alimenticios de Adolescentes no Almorzo e Media Mañá. 2016-17

73 Alimentación Infantil: Lexislación Aplicable, Manexo Dietético e Metodoloxía de Motivación. 2016-17

74 Influencia da Dieta nos Niveis de Colesterol Séricos. 2016-17

75 Análise Factorial Múltiple sobre Datos Sensoriais e Nutricionais de Alimentos. 2016-17

76 Tratamento non Farmacolóxico sobre o Alzheimer. 2016-17

(4)

4 Volver ao inicio

77 Valoración do Estado Nutricional do Paciente en Terapia Renal Substitutiva por Hemodiálise mediante Bioimpedancia Eléctrica. 2016-17 78 Composición Corporal e Risco Cardiovascular na Enfermidade Renal Crónica. Papel da Bioimpedancia Vectorial e Autofluorescencia

Dérmica. 2016-17

79 A Cadea Alimentaria como Vehículo de Transmisión a o Ser Humano de Cepas Patóxenas de Escherichia Coli Resistentes a os

Antibióticos. 2016-17

80 Efecto da Educación Nutricional na Perda de Peso en Persoas con Sobrepeso e Obesidade. 2016-17

81 Efectos dos Ácidos Graxos de Cadea Media na Saúde. 2016-17

82 Guía de Nutrición Infantil para Pais. 2016-17

83 Efecto da Modificación Gastronómica dun Prato de Dieta e a súa Relación co Benestar en Mulleres que están en Situación de Perda de

Peso. 2016-17

84 Cancro de Colon, Microbiota e Dieta. 2016-17

85 O oleocanthal: unha Nova Molécula para a Promoción da Saúde a través do Aceite de Oliva. 2016-17

86 Dietas Vexetarianas e Diabetes Mellitus Tipo 2. 2016-17

87 Deseño dun Plan Dietético para un Hospital. 2016-17

88 Avaliación do Consumo de Carne Vermella e Carne Procesada na Poboación Galega. 2016-17

89 Alimentos: Composición, Preparación Culinaria e a súa Relación co Índice de Saciedade. 2016-17

90 Asociación entre Lactación Materna e Coeficiente Intelectual. 2016-17

91 A Microbiota Intestinal e a súa Relación coa Obesidade e o Síndrome Metabólico. 2016-17

92 Valoración do Estado Nutricional en Nenos. 2016-17

93 A Función Social da Nutrición, Necesidades de Colectivos Especiais. 2016-17

94 Os Efectos do Allo nas Enfermidades Cardiovasculares. 2016-17

95 Xaxún ¿É Eficaz como Método de Adelgazamento? 2016-17

96 Hipertensión: Prevención y Tratamientos. 2016-17

97 Kéfir: Elaboración, Composición Nutricional, Aspectos Microbiológicos y Beneficios de su Consumo. 2016-17

98 Menús Estacionais nos Comedores Escolares de Galicia. 2016-17

99 Guía de Adelgazamiento Responsable y Versátil. 2016-17

100 Tratamiento Nutricional en el Paciente de Cáncer Colorrectal: Antes, Durante y Después del Tratamiento Médico 2016-17

101 Desenrolo dun Programa de Actividades Extraescolares de Nutrición Saudable. 2016-17

102 La Parte Viva de nuestra Dieta y su Impacto sobre la Salud: aproximación Teórico-Práctica. 2016-17

(5)

5 Volver ao inicio

103 Los Problemas de la Alimentación en Niños con Trastornos del Espectro del Autismo (TEA). 2016-17

104 Revisión del Colesterol en relacion con la Enfermedad del Alzheimer. 2016-17

105 Análise dunha Catástrofe Alimentaria: o Caso do Aceite de Colza en España. 2016-17

106 Triquinelosis. 2016-17

107 ``Dietas Milagre´´: Causas, Efectos e Solucións 2017-18

108 Xaquecas e Nutrición 2017-18

109 Influenza da Nutrición na Prevención e o Control das Enfermidades Neurodexenerativas coma o Alzheimer 2017-18 110 Cambios nos Hábitos Dietéticos en Mulleres con Lipodistrofia Parcial Familiar Tipo I. 2017-18

111 Dieta, Microbiota e Sistema Inmune 2017-18

112 Celiaquía, Características Xerais, Síndrome de Down e outros Factores de Risco Asociados 2017-18

113 Alteracións do Gusto e do Olfacto e Xerostomía e a súa Repercusión na Alimentación 2017-18

114 Microbiota Intestinal e Obesidade 2017-18

115 A alimentación no Ámbito Laboral: Adecuación Nutricional, Relación coa Produtividade e Efectos Sobre a Saúde de Xornadas

Especiais. 2017-18

116 En que Dimensión se Encontra o pan na Actualidade? 2017-18

117 Adecuación da Dieta para Mellorar o Desempeño e Saúde do Xogador de Fútbol Profesional 2017-18

118 Valoración da Alimentación en Ximnasia Rítmica Feminina 2017-18

119 Educación Alimentaria no Ámbito Familiar 2017-18

120 A Desnutrición en Pacientes Oncohematolóxicos 2017-18

121 Anorexia-Caquexia Cancrosa: Importancia do Abordaxe Nutricional e Dietético. 2017-18

122 Glute, FODMAPs e sintomatoloxía gastrointestinal 2017-18

123 Papel da Dieta na Diabetes Xestacional 2017-18

124 Avaliación das Modificacións na Percepción Sensorial coa Idade 2017-18

125 Polifenois. Presenza en alimentos e beneficios á saúde. 2017-18

126 Retardantes de Chama en Mostras de Mexillón Procedente das Rías Galegas 2017-18

127 Nutrición e Cancro Colorrectal 2017-18

128 Alerxia ás Proteínas do Peixe 2017-18

129 Microbiota e Asma 2017-18

(6)

6 Volver ao inicio

130 (In)tolerancia á Lactosa 2017-18

131 Suplementación no Embarazo e na Lactancia 2017-18

132 Patoloxía nutricional e dieta mediterránea en persoas con enfermidade renal crónica en hemodiálise 2018-19 133 O papel do leite e dos productos lácteos na alimentación humana: mitos e realidades 2018-19

134 Análise da realidade actual dos trastornos da conduta alimentaria 2018-19

135 Intervención nutricional en menús escolares: Proposta de menú baseado no prato Harvard 2018-19

136 Intolerancia á glicosa por consumo de edulcorantes artificiais 2018-19

137 Pan e población sénior 2018-19

138 Proxecto piloto para a avaliación de menús escolares 2018-19

139 Abordaxe nutricional na Síndrome do Ovario Poliquístico 2018-19

140 Microbiota intestinal e trastorno do espectro autista 2018-19

141 Alimentación no ámbito laboral: Implantación e avaliación dun programa de nutrición e modificación de estilos de vida nunha gran

empresa 2018-19

142 Relación entre a fibromialxia e a nutrición 2018-19

143 Análise do pan na Comarca de Bergantiños 2018-19

144 A dieta baixa en FODMAPs e a súa aplicación en diversas patoloxías e/ou alteracións gastrointestinais 2018-19

145 Hiperuricemia, Gota e Enfermidade Renal 2018-19

146 Actitude, coñecemento e consumo de carne e derivados cárnicos na poboación galega 2018-19

147 A nutrición no dano cerebral 2018-19

148 Consumo de leite cru 2018-19

149 Avaliación da forza normal (hand-grip) en futbolistas en formación: relación con parámetros antropométricos 2018-19

150 Complicacións e intervención nutricional na muller alcohólica 2018-19

151 Dieta vexetariana e enfermidade renal crónica 2018-19

152 A importancia do glóbulo graxo do leite materno como fonte de compoñentes bioactivos en fórmulas para lactantes 2018-19

153 Síndrome do intestino irritable (SII): hipóteses etiolóxicas e enfoque nutricional 2018-19

154 Manexo dietético nos suxeitos con lesións medulares: Necesidades especiais e prevención de patoloxías relacionadas 2018-19 155 Intervención nutricional en futbolistas profesionais: Prevención e recuperación de lesións 2018-19

156 Microbiota intestinal. Impacto sobre a saúde humana 2018-19

(7)

7 Volver ao inicio

157 Cereais comerciais 2018-19

158 Efecto do consumo de queixo na saúde 2018-19

159 O método Baby Led-Weaning 2018-19

160 Alimentación na adolescencia e factores que inflúen nesta 2018-19

161 Enfermidades renais: a intervención nutricional no paciente dializado 2018-19

162 Cetosis e pérdida de graxa no deportista 2018-19

163 Educación nutricional na prevención da obesidade infantil en Galicia: Plan Xermola 2018-19

164 Microbiota, inmunomodulación e deporte 2018-19

165 A alimentación nos residentes xerontolóxicos: adecuación nutricional e efectos sobre a situación ponderal 2018-19

166 O efecto do estrés e ansiedade na nutrición 2018-19

167 Actualización dos factores de risco nutricional para o acne 2018-19

168 Valoración e intervención nutricional en doentes con enfermidade renal crónica en hemodiálise 2018-19

169 Máquina expendedora e alimentación saudable, ¿Son compatibles? 2018-19

170 Péptidos Reguladores do control da inxesta na anorexia e na bulimia 2018-19

(8)

8 Volver ao inicio

I TÍTULO RESUMO

G Elaboración de menús equilibrados, segundo recomendación da Dieta Atlántica, para primavera- verán.

No presente traballo Fin de Grao, elaboráronse dous menús equilibrados semanais, para as épocas de primavera e verán, seguindo as recomendacións da Dieta Atlántica, e utilizando pratos tradicionais da cociña galega.

Ademais, realizouse a calibración e valoración nutricional de ambos menús, así como a elaboración dunha guía fotográfica de axuda, indicando o que é unha ración estándar, de cada un dos pratos propostos.

Palabras clave: menús equilibrados, primavera, verán, Dieta Atlántica, guía fotográfica.

C Elaboración de menús equilibrados, según recomendaciones de la Dieta

Atlántica, para primavera- verano.

En el presente trabajo Fin de Grado, se han elaborado dos menús equilibrados semanales, para las épocas de primavera y verano, según las recomendaciones de la Dieta Atlántica, y utilizando platos tradicionales de la cocina gallega.

Además, se ha realizado la calibración y valoración nutricional de dichos menús, así como la elaboración de una guía fotográfica de ayuda, indicando lo que es una ración estándar, de cada uno de los platos propuestos.

Palabras clave: menús equilibrados, primavera, verano, Dieta Atlántica, guía fotográfica.

I Development of balanced menus, as recommended by the Atlantic Diet, for spring- summer.

In this project, two weekly balanced menus, for the spring and summer, were elaborated, follow the recommendations given in the Atlantic Diet, and using traditional Galician cuisine.

Calibration and nutritional assessment of these menus were performed, and a photographic guide was developed. Each photography indicates what would be a standard portion for each of the proposed dishes.

Key words: balanced menus, spring, summer, Atlantic Diet, photographic guide.

(9)

9 Volver ao inicio

I TÍTULO RESUMO

G Curcumina e patoloxía

intestinal inflamatoria Este Traballo Fin de Grao consiste na realización dunha revisión bibliográfica que trata de aglutinar toda a información dispoñible sobre o potencial efecto beneficioso da curcumina, un aditivo alimentario procedente da Curcuma longa, sobre algunhas patoloxías intestinais de tipo inflamatorio, como son a colite ulcerosa (CU) e a enfermidade de Crohn (EC).

Unha primeira etapa estivo dirixida ao coñecemento de ambas as dúas patoloxías, fisiopatoloxía, tratamento farmacolóxico, alimentación etc. Fíxose especial fincapé na curcumina como principio activo da cúrcuma, abranguendo así datos sobre a súa absorción e a biodispoñibilidade. Posteriormente, descríbese a interacción que pode existir entre a cúrcuma e o sistema inmune. Afondouse especialmente sobre o factor de necrose tumoral alfa (TNF-α) e o factor nuclear κB (NF- κB) como posibles implicados no efecto que pode ter a curcumina. Este traballo trata de dar unha resposta a xeito de conclusión a partir dos estudos existentes, centrámonos nas formas e vías de administración dos estudos realizados en animais e en pacientes, así como de características dos pacientes dos ensaios clínicos, duración e frecuencia da administración, tipo de estudo, número de pacientes, tratamento farmacolóxico, e tívose tamén en conta a fase ou estadío da enfermidade en que foi administrada.

A finalidade é dar a coñecer se hai suficientes datos científicos ata a data que avalen a utilización da curcumina como complemento no tratamento terapéutico destas patoloxías ou se pola contra, estes datos non son suficientes ou deixan en evidencia o seu efecto nulo ou contraindicado. Avaliarase a seguridade, efectos adversos e a súa eficacia farmacolóxica.

Palabras chave: Enfermidade de Crohn, colite ulcerosa, curcumina, factor de necrose tumoral alfa (TNF-α), factor nuclear κB (NF- κB).

C Curcumina y patología

intestinal inflamatoria Este Trabajo Fin de Grado consiste en la realización de una revisión bibliográfica que trata de aglutinar toda la información disponible sobre el potencial efecto beneficioso de la curcumina, un aditivo alimentario procedente de la Curcuma longa, sobre algunas patologías intestinales de tipo inflamatorio, como son la colitis ulcerosa (CU) y la enfermedad de Crohn (EC).

Una primera etapa estuvo dirigida al conocimiento de ambas patologías, fisiopatología, tratamiento farmacológico, alimentación etc. Se hizo especial hincapié en la curcumina como principio activo de la cúrcuma, abarcando así datos sobre su absorción y su biodisponibilidad. Posteriormente, se describe la

(10)

10 Volver ao inicio

interacción que puede existir entre la cúrcuma y el sistema inmune. Se profundizó especialmente sobre el factor de necrosis tumoral alfa (TNF-α) y el factor nuclear κB (NF- Κb) como posibles implicados en el efecto que puede tener la curcumina. Este trabajo trata de dar una respuesta a modo de conclusión a partir de los estudios existentes, por ello nos hemos centrado en las formas y vías de administración de los estudios realizados en animales y en pacientes, así como de características de los pacientes de los ensayos clínicos, duración y frecuencia de la administración, tipo de estudio, número de pacientes, tratamiento farmacológico, y se tuvo también en cuenta la fase o estadio de la enfermedad en que fue administrada.

La finalidad es dar a conocer si hay suficientes datos científicos hasta la fecha que avalen la utilización de la curcumina como complemento en el tratamiento terapéutico de estas patologías o si por el contrario, estos datos no son suficientes o dejan en evidencia su efecto nulo o contraindicado. Se evaluará la seguridad, efectos adversos y su eficacia farmacológica.

Palabras clave: Enfermedad de Crohn, colitis ulcerosa, curcumina, factor de necrosis tumoral afa (TNF-α), factor nuclear κB (NF- κB).

I Curcumin and Inflamatory Bowel Disease

This Final Project aims at carrying out a literatura review wich will try top ut together all the avaliable information on the potential benefits of curcumin, a food additive wich comes from Curcuma longa, and some of inflamatory bowel diseases such as Ulcerative Colitis (UC) and Crohn´s disease (CE).

The first stage was dedicated to study of both diseases, their pathophysiology, pharmacologycal treatament, nutrition and so on. The role of curcumin as the active ingredient of tumeric was stressed, including information on its absorption and bioavailability. Following this, the interaction that may exist between the curcumin and to the inmune system was described. A detailed study of the alpha tumoral necrosis factor (TNF-α) and the nuclear factor κB (NF-κB) as possibly involved in the effect that curcumin may have was carried out. This Project is trying to give an answer in the way of conclusión from existing studies. We have concentratedon the ways and routes of administration, the type of study, the number of patients, the pharmacological treatment and we also took into account the stage of the disease in wich it was administered.

The aim of this Project is to find out if there is enough scientific data up to date that may endorse the use of curcumin as a supplement in the therapeutic treatment of these diseases or if instead this data is not enough or make clear that its effect is nil or adverse. It´s safety, side effects and pharmacological efficiency will be assessed.

Key words: Crohn´s disease, ulcerative colitis, curcumin, alpha tumoral necrosis factor (TNF-α), nuclear

(11)

11 Volver ao inicio

factor κB (NF-κB).

(12)

12 Volver ao inicio

I TÍTULO RESUMO

G Análise Bibliográfica do Papel dos Lignanos e o Cancro de Mama e a súa Viabilidade Económica e Industrial

Observando as secuelas, tanto físicas coma psicolóxicas, que deixa tras de si o cancro de mama nas mulleres e o xeito en que esta enfermidade afecta ao seu ámbito familiar é de vital importancia o desenvolvemento de fármacos que axuden a súa curación ou novas substancias que preveñan a súa aparición. No presente traballo fin de grao, de título "Análise Bibliográfica do Papel dos Lignanos e o Cancro de Mama e a súa Viabilidade Económica e Industrial", se analiza o grupo de substancias bioactivas denominadas lignanos e o papel que pode xogar no tratamento ou a prevención do cancro de mama. Nun primeiro momento defínense os lignanos e a súa actividade no corpo humano. O traballo centrouse en describir os estudos, tanto in vitro como in vivo (en animais e seres humanos), que describen a influencia destes compostos sobre o cancro de mama. Para finalizar resúmense os diferentes métodos de obtención dos lignanos e as súas posibilidades a nivel comercial na subministración de cantidades abondo para o tratamento do cancro de mama. Este traballo, en conxunto, permitirá avaliar o futuro dos lignanos na prevención e tratamento do cancro de mama e a súa viabilidade comercial.

C Análisis Bibliográfico sobre el Papel de los Lignanos en el Cáncer de Mama y su Viabilidad Económica e Industrial

Observando las secuelas, tanto físicas como psicológicas, que deja tras de sí el cáncer de mama en las mujeres y la manera en que esta enfermedad afecta a su entorno familiar es de vital importancia el desarrollo de fármacos que ayuden a su curación o nuevas sustancias que prevengan su aparición.

En el presente trabajo fin de grado, de título “Análisis Bibliográfico sobre el Papel de los Lignanos en el Cáncer de Mama y su Viabilidad Económica e Industrial”, se analiza el grupo de sustancias bioactivas denominadas lignanos y el papel que puede jugar en el tratamiento o la prevención del cáncer de mama. En un primer momento se definen los lignanos y su actividad en el cuerpo humano.

El trabajo se ha centrado en describir los estudios, tanto in vitro como in vivo (en animales y seres humanos), que describen la influencia de estos compuestos sobre el cáncer de mama. Para finalizar se resumen los diferentes métodos de obtención de los lignanos y sus posibilidades a nivel comercial en el suministro de cantidades suficientes para el tratamiento del cáncer de mama. Este trabajo, en conjunto, permitirá evaluar el futuro de los lignanos en la prevención y tratamiento del cáncer de mama y su viabilidad comercial.

I Bibliographical Analysis of Looking at the physical and psychological marks that breast cancer left behind in women and the way

(13)

13 Volver ao inicio

the Role of Lignans on Breast Cancer and Their Economic and Industrial Viabilty

this disease affects their environment, it takes on special significance the development of new substances or drugs that will help with the prevention or treatment of this kind of cancer. This degree´s end project, entitled “Bibliographical Analysis of the Role of Lignans on Breast Cancer and Their Economic and Industrial Viabilty”, analyses a kind of molecules named as lignans and their role at facing breast cancer. The lignans definition and their activities in the human body and in tumours are referred at first in this paper, while advancing on it are investigated the effects of lignans over the risk of developing breast cancer or over his treatment in series of in vitro and in vivo studies that establish the actual evidences on this topic. Finally, it is reported the many ways of obtaining enough quantities of lignans to be used against breast cancer and their possible application at a commercial level by the alimentary industry. The set of this work will let us know to what extent lignans will represent the future on the prevention and treatment of breast cancer.

(14)

14 Volver ao inicio

I TÍTULO RESUMO

G Accións non convencionais da vitamina D

As deficiencias de vitamina D estan sendo obxecto de crecente atención nos últimos anos, non só pola sua importancia no metabolismo mineral óseo, senon tamén polos seus efectos extra-óseos. Cada vez máis estudos suxiren que a deficiencia desta vitamina podería ter relación fisiopatolóxica con enfermidades de extraordinaria importancia para a saúde (tanto a nivel individual coma poboacional) como a hipertensión, a diabetes mellitus, a resistencia á insulina, a obesidade e o síndrome metabólico…

Dada a crecente prevalencia que están alcanzando estas enfermidades na sociedade, tanto en adultos coma en nenos, unha mellor comprensión destas interrelacións podría ser a clave para enfocar de forma precisa algún aspectos aínda hoxe confusos en relación coa fisiopatoloxía metabólica. Estes novos enfoques, de ter éxito, poderían contribuír a reducir a carga que vai supoñer para os individuos e os sistemas sanitarios o extraordinario aumento da prevalencia da patoloxía metabólico-nutricional que se anticipa para os próximos decenios.

Ainda habendo datos parciais que suxiren unha relación entre hipovitaminosis D, obesidade e síndrome metabólico, seguen sen existir probas suficientes para establecer conclusións causais definitivas. Non obstante, ábrese a posibilidade de que o tratamento dos pacientes con obesidade, síndrome metabólico e risco cardiovascular, baseado nunha dieta sana e nun estilo de vida menos sedentario poida ademais complementarse con medidas nutricionais dirixidas á mellora dos niveis de vitamina D. O importante aumento dos estudos orientados nesta dirección que se produciron nos últimos anos, e que foron obxecto da presente revisión bibliográfica, permitirá sen dúbida mellorar o noso coñecemento da fisiopatoloxía da obesidade e o síndrome metabólico.

Palabras chave: hipovitaminosis, vitamina D, obesidade, síndrome metabólico, prevalencia, pandemia.

C Acciones no convencionales de la

vitamina D

Las deficiencias de vitamina D están siendo objeto de creciente atención en los últimos años, no solo por su importancia en el metabolismo mineral óseo, sino también por sus efectos extra-óseos. Cada vez más estudios sugieren que la deficiencia de esta vitamina podría tener relación fisiopatológica con enfermedades de extraordinaria importancia para la salud ( tanto a nivel individual como a nivel poblacional) como la hipertensión, la diabetes mellitus, la resistencia a la insulina, la obesidad y el síndrome metabólico…

Dada la creciente prevalencia que están alcanzando estas enfermedades en la sociedad, tanto en adultos

(15)

15 Volver ao inicio

como en niños, una mejor comprensión de estas interrelaciones podría ser clave para enfocar de forma más precisa algunos aspectos aún hoy confusos en relación con la fisiopatología metabólica. Estos nuevos enfoques, de tener éxito, podrían contribuir a reducir la carga que va suponer para los individuos y los sistemas sanitarios el extraordinario aumento de la prevalencia de la patología metabólico-nutricional que se anticipa para los próximos decenios.

Aun habiendo datos parciales que sugieren una relación entre hipovitaminosis D, obesidad y síndrome metabólico, siguen sin existir pruebas suficientes para establecer conclusiones causales definitivas. Sin embargo, se abre la posibilidad de que el tratamiento de pacientes con obesidad, síndrome metabólico y riesgo cardiovascular, basado en dieta sana y un estilo de vida menos sedentario, puede además complementarse con medidas nutricionales enfocadas a la mejora de los niveles de vitamina D.

El importante aumento de los estudios orientados en esta dirección que se ha producido en los últimos años, y que ha sido objeto de la presente revisión bibliográfica, permitirá sin duda mejorar nuestro conocimiento de la fisiopatología de la obesidad y el síndrome metabólico.

Palabras clave: hipovitaminosis, vitamina D, obesidad, síndrome metabólico, prevalencia, pandemia.

I Unconventional actions

of vitamin D Vitamin D deficiency has been the object of increased attention in recent years, not only because of its importance in bone mineral metabolism, but also for its extra-skeletal effects. Many recent studies suggest that vitamin D deficiency could be involved in the pathophysiology of a number of diseases of extraordinary importance, both for the individual and the population as a whole, such as hypertension, diabetes mellitus, insulin resistence, obesity and metabolic syndrome.

As the prevalence of these diseases has been steadily increasing in recent years, in both adults and children, a better understanding of these relationships could potentially shed new light on some controversial aspects regarding the pathophysiology of obesity and metabolic syndrome. As the prevalence of metabolic and nutritional diseases will continue to increase in the next decades, this new approach, if successful, could contribute to reduce the burden imposed on both the individuals an the health systems.

Although the available data regarding the relationship among vitamin D insufficiency, obesity and metabolic syndrome still remain incomplete and controversial, the possibility exists that nutritional measures aimed to improve vitamin D levels might complement the standard therapy of dietary advice and active lifestyle. The results obtained from the large number of studies undertaken in the last few years, revised in the following pages, will undoubtedly improve our understanding of the pathophysiology of obesity and metabolic syndrome.

(16)

16 Volver ao inicio

I TÍTULO RESUMO

G Alteracións Endocrinas Relacionadas coa Síndrome Fibromiálxica.

A fibromialxia é unha enfermidade caracterizada por unha dor crónica, acompañada dunha variada sintomatoloxía que inclúe fatiga, rixidez, alteracións do sono, xaqueca... Todo iso, conduce a unha importante diminución na calidade de vida. A etioloxía e a fisiopatoloxía da síndrome son descoñecidas.

Diversos estudos mostran alteración a nivel inmunolóxico, nervioso e hormonal. A síndrome fibromiálxica caracterízase por unha elevación de citocinas proinflamatorias, neurotransmisores pronociceptivos (sustancia P e glutamato) e unha diminución de neurotransmisores antinociceptivos (noradrenalina, serotonina e dopamina). A sensibilización central mediada polos neurotransmisores alterados, principalmente a sustancia P, desempeña un papel central na base fisiopatolóxica da síndrome. A nivel hormonal existe un hipocortisolimo causado polo estres crónico, un hipotiroidismo intracelular probablemente relacionado cunha disfunción mitocondrial, unha alteración dos niveis de GH e un aumento do sobrepeso e a obesidade. As alteracións endocrinas e nerviosas están intimamente relacionadas. Existe unha terapia farmacolóxica aprobada para o tratamento da síndrome, pero a súa eficacia é limitada. Novas terapias, como a suplementación con coenzima Q10 e o uso de GH, obtiveron bos resultados. O uso de suplementos nutricionais está moi espallado entre estes doentes malia que ningún deles demostrou ter beneficios na diminución dos síntomas. Por outra banda, aínda que a efectividade dos coidados dietéticos é limitada, estes son importantes para o mantemento do normopeso.

Palabras chave: Fibromialxia. Cortisol. Hipocortisolismo. GH. Tiroide. Disfunción mitocondrial. Alteración neurotransmisores.

C Alteraciones Endocrinas Relacionadas con el Síndrome Fibromiálgico

La fibromialgia es una enfermedad caracterizada por un dolor crónico acompañado de una variada sintomatología que incluye fatiga, rigidez, alteraciones del sueño, migrañas.... Todo ello conduce a una importante disminución en la calidad de vida. La etiología y la fisiopatología del síndrome son desconocidas. Diversos estudios muestran alteraciones a nivel inmunológico, nervioso y endocrino. En el síndrome fibromiálgico observamos una elevación de citocinas proinflamatorias, neurotransmisores pronociceptivos (sustancia P y glutamato) y una disminución de neurotransmisores antinociceptivos (noradrenalina, serotonina y dopamina). La sensibilización central mediada por los neurotransmisores alterados, principalmente la sustancia P, desempeña un papel central en la base fisiopatológica del

(17)

17 Volver ao inicio

síndrome. A nivel hormonal existe un hipocortisolimo causado por el estrés crónico, un hipotiroidismo intracelular probablemente relacionado con una disfunción mitocondrial, una alteración de los niveles de GH y un aumento del sobrepeso y la obesidad. Las alteraciones endocrinas y nerviosas están íntimamente relacionadas. Existe una terapia farmacológica aprobada para el tratamiento del síndrome pero su eficacia es limitada. Nuevas terapias como la suplementación con coenzima Q10 o el uso de GH han obtenido buenos resultados. El uso de suplementos nutricionales está muy extendido entre estos pacientes, a pesar de que ninguno de ellos ha demostrado tener beneficios en la disminución de los síntomas. Por otra parte, aunque la efectividad de los cuidados dietéticos es limitada, son importantes para el mantenimiento del normopeso.

Palabras clave: Fibromialgia. Cortisol. Hipocortisolismo. GH. Tiroides. Disfunción mitocondrial.

Alteración neurotransmisores.

I Endocrine Disorders Related with Fibromyalgia Syndrome.

Fibromyalgia is a disease characterized by chronic pain accompanied with a variety of symptoms including fatigue, stiffness, sleep disturbances, headaches... These lead to a significant decrease in quality of life. The etiology and pathophysiology of the syndrome are unknown. Studies show alterations into immune system, nervous system and endocrine system. The fibromyalgia syndrome is characterized by an elevation of proinflammatory cytokines, pronociceptor neurotransmitters (P substance and glutamate) and decreased antinociceptive neurotransmitter (noradrenaline, serotonin and dopamine). Central sensitization is mediated by the altered neurotransmitters, notably P substance, which plays a central role in the pathophysiological basis of the syndrome. With respect to the endocrine system, exists a hypocortisolism caused by stress, an intracellular hypothyroidism probably related with mitochondrial dysfunction, impaired GH levels and an increase in overweight and obesity levels.

Endocrine and nervous alterations are closely related. There is an approved therapies for the treatment of the syndrome but the pharmacological therapy effectiveness is limited. New therapies such as coenzyme Q10 supplementation and the use of GH have been successful. The use of nutritional supplements is widespread among these patients even though none of them has shown benefits in reducing symptoms. Moreover, although the effectiveness per se is limited, the dietetic care is important for the maintenance of normal weight. Keywords: Fibromyalgia. Cortisol. Hypocortisolism. GH. Thyroid.

Mitochondrial dysfunction. Neurotransmitters alterations.

Keywords: Fibromyalgia. Cortisol. Hypocortisolism. GH. Thyroid. Mitochondrial dysfunction.

Neurotransmitters alterations.

(18)

18 Volver ao inicio

I TÍTULO RESUMO

G Probióticos en Neonatos Os probióticos son microorganismos vivos que, cando se administran nas cantidades axeitadas, achegan un beneficio para a saúde do hospedeiro. Entre os efectos positivos que exercen os probióticos, atópase a estimulación do sistema inmune, a secreción de sustancias químicas, a competición con microorganismos patóxenos e o fortalecemento da barreira intestinal. A colonización do tracto gastrointestinal dos neonatos vese influenciada por varios factores, como son a alimentación, o tipo de parto e a idade xestacional. A microbiota intestinal, a cal é bastante inestable nos recén nacidos, e aínda máis nos neonatos prematuros e de moi baixo peso ao nacer (grandes prematuros), exercen una influencia sobre algunas patoloxías. Observouse que os probióticos modifican o equilibrio desa flora bacteriana, repercutindo positivamente sobre o organismo. De todo isto despréndese que a súa administración en neonatos podería ter un efecto beneficioso no tratamento e na prevención dalgunhas das patoloxías que adoitan afectar aos recén nacidos, prematuros ou non, como son a enterocolite necrosante, a candidiasis, a diarrea, a dermatite atópica e o cólico do lactente. Nas investigacións feitas empregouse una grande variedade de microorganismos, e as doses e os tempos de administración varían moito duns estudos a outros, polo que aínda non se estableceu a forma de tratamento máis axeitada en cada caso. Os probióticos consedéranse seguros nas persoas sas, pero é precido establecer se existe algún risco para os neonatos prematuros, debido á inmaturez que presentan a función celular e humoral do seu sistema inmune.

Palabras chave: Probióticos, Neonatos, Enterocolite necrosante, Dermatite atópica, Candidiasis, Diarrea, Cólico do lactante, Riscos

C Probióticos en Neonatos Los probióticos son microorganismos vivos que, cuando se administran en cantidades adecuadas, confieren un beneficio para la salud del huésped. Entre los efectos positivos que ejercen los probióticos se encuentran la estimulación del sistema inmune, la secreción de substancias químicas, la competición con microorganismos patógenos y el fortalecimiento de la barrera intestinal. La colonización del tracto gastrointestinal de los neonatos se ve influenciada por varios factores como la alimentación, el tipo de parto y la edad gestacional. La microbiota intestinal, la cual es bastante inestable en los recién nacidos, y más aún en los neonatos prematuros y de muy bajo peso al nacer (grandes prematuros), ejerce una influencia sobre algunas patologías. Se ha observado que los probióticos modifican el equilibrio de esa

(19)

19 Volver ao inicio

flora bacteriana, repercutiendo positivamente sobre el organismo. De todo esto se desprende que su administración en neonatos podría tener un efecto beneficioso en el tratamiento y la prevención de algunas de las patologías que afectan comúnmente a los recién nacidos, prematuros o no, como la enterocolitis necrotizante, la candidiasis, la diarrea, la dermatitis atópica y el cólico del lactante. En las investigaciones realizadas se ha utilizado una gran variedad de microorganismos, y las dosis y los tiempos de administración varían mucho de unos estudios a otros, por lo que aún no se ha establecido la forma de tratamiento ideal en cada caso. Los probióticos se consideran seguros en personas sanas, pero es necesario establecer si existe algún riesgo para los neonatos prematuros, debido a la inmadurez que presentan la función celular y humoral de su sistema inmune.

Palabras clave: Probióticos, Neonatos, Enterocolitis necrotizante, Dermatitis atópica, Candidiasis, Diarrea, Cólico del lactante, Riesgos

I Probiotics in Neonates Probiotics are live microorganisms that administered in adequate amounts, confer a health benefit to the host. Among the positive effects exerted by probiotics, it has been evidenced the stimulation of immune system, secretion of mediators, competition with pathogens and strengthening of the intestinal barrier.

The colonization of the gastrointestinal tract of newborns is influenced by several factors such as diet, mode of delivery and gestational age. The intestinal microbiota, which is quite unstable in newborns, and especially in preterm and very low birth weight neonates, exerts an influence on certain diseases. It has been observed that probiotics alter the balance of the bacterial flora and this has a positive impact on the organism. Therefore, its administration in newbors, specially, those born prematurely, could have a beneficial effect in the treatment and prevention of some of the diseases that commonly affect newborns, premature or not, such as necrotizing enterocolitis, candidiasis, diarrhea, atopic dermatitis and infantile colic. In the literature, we have found a wide variety of microorganisms used, and dosage and administration times that vary greatly from one study to another, so it is not yet established the ideal form of treatment in each case. Probiotics are considered safe in healthy people, but it is necessary to establish clearly if there is any risk for preterm newborns, because of the immaturity of the cellular and humoral function of their immune system.

Key words: Probiotics, Neonates, Necrotizing enterocolitis, Atopic dermatitis, Candidiasis, Diarrhea, Infantile colic, Risks

(20)

20 Volver ao inicio

I TÍTULO RESUMO

G Caso Práctico Hipotiroidismo Na actualidade o hipotiroidismo xeralmente trátase só con medicamentos (por ex. "Eutirox"

levotiroxina sódica). O médico pauta a dose necesaria para cada paciente e vaina modificada segundo as súas necesidades. A maioría dos médicos nunca indican aos pacientes que poderían mellorar e / ou regular os seus niveis de iodo con simples recomendacións dietéticas, nin lles informan sobre qué alimentos serían adecuados en determinadas situacións puntuais nas que se sabe que se alteran os seus niveis de hormonas tiroideas (por ex. Estres)

O obxectivo deste traballo foi proporcionar unha dieta axeitada para unha persoa con hipotiroidismo.

Neste caso, estudouse a unha muller post-menopáusica con hipotiroidismo subclínico de grao II, que ademais presentaba hipercolesterolemia leve e obesidade severa. Determinouse cál era a súa situación antropométrica, nutricional, farmacolóxica e de hábitos inicial e a continuación pautouse una dieta na que se lle proporcionaban alimentos con iodo, de xeito que non lle faltase este elemento.

Esta dieta ademais pretendeu axudarlle a diminuír de xeito paulatino o seu peso e facer que dispuxese dunha dieta moito máis equilibrada e máis próxima ás recomendacións de tódolos nutrintes cá que seguía ó comezo (fibra, froitas e vexetais, auga, etc.) . Ao mesmo tempo achegóuselle toda a información sobre cáles eran os alimentos que contiñan iodo e cáles eran prexudiciais para o hipotiroidismo e por qué.

Os resultados obtidos neste traballo foron bastante satisfactorios e cabe destacar que moi gratificante para o individuo do estudo, segundo as súas propias declaracións. Conseguiuse mellorar os niveis sanguíneos de TSH e reducir os niveis de colesterol total, pasando de ter hipercolesterolemia leve a non tela. Ademais, observouse unha mellora significativa con respecto ó peso e volume corporal, o cal é importante, xa que repercutiu no benestar xeral da paciente

Palabras clave: hipotiroidismo, iodo, hormonas da tiroide, alimentos ricos en iodo, bocio, dieta equilibrada..

C Caso Práctico Hipotiroidismo En la actualidad el hipotiroidismo generalmente se trata sólo con medicamentos (por ej.: “Eutirox”

levotiroxina sódica), el médico pauta la dosis necesaria para cada paciente y la va modificando según las necesidades del mismo. La mayoría de los médicos nunca indican a los pacientes que podrían mejorar y/o regular sus niveles de yodo con simples recomendaciones dietéticas, ni les informan

(21)

21 Volver ao inicio

sobre qué alimentos serían convenientes en determinadas situaciones puntuales en las que es conocido que se alteran sus niveles de hormonas tiroideas (por ej: estress).

El objetivo de este trabajo fue proporcionar una dieta apropiada para una persona con hipotiroidismo.

En este caso se estudió a una mujer post-menopáusica con hipotiroidismo subclínico de grado II, que además presentaba hipercolesterolemia leve y obesidad severa. Se determinó cual era su situación antropométrica, nutricional, farmacológica y de hábitos inicial y a continuación se le pautó una dieta en la que se le proporcionaban alimentos con yodo, de forma que no le faltase este elemento. Esta dieta además pretendió ayudarle a disminuir de forma paulatina su peso y hacer que dispusiera de una dieta mucho más equilibrada y más cercana a las recomendaciones de todos los nutrientes que la que seguía en principio (fibra, frutas y verduras, agua, etc.). Simultáneamente se le suministró toda la información acerca de qué alimentos contenían yodo y cuáles eran perjudiciales para el hipotiroidismo y por qué.

Los resultados obtenidos en este trabajo han sido bastante satisfactorios y cabe destacar que muy gratificantes para el individuo del estudio, según sus propias declaraciones. Se han conseguido mejorar los niveles sanguíneos de TSH y reducir los niveles de colesterol total, pasando de tener una hipercolesterolemia leve a no tenerla. Además se ha observado una mejora significativa en relación al peso y volumen corporal, lo cual es importante ya que ha repercutido en el bienestar general de la paciente.

Palabras clave: Hipotiroidismo, yodo, hormonas tiroideas, alimentos ricos en yodo, bocio, dieta equilibrada.

I Practical Case

Hypothyroidism Currently hypothyroidism is usually treated only with drugs (for.ex: "Flagyl" sodium levothyroxine), doctor guideline the required dose for each patient and modify it according to the needs of the same.

Most doctors never tell patients they could improve or regulate their levels of iodine with simple dietary recommendations, inform them about which foods would be suitable in certain specific situations in which is known that thyroid hormone levels are altered (for ex: stress).

The objective of this paper was to provide a diet appropriate for a person with hypothyroidism. In this case we studied a postmenopausal woman with subclinical hypothyroidism in grade II and who also had mild hypercholesterolemia and severe obesity.

The initial patient status was analyzed and the antropometric, nutricional, pharmacological and initial habits situation was determined and then a diet rich in iodine was marked so that the patient would not

(22)

22 Volver ao inicio

have an iodine defficiency. This diet also sought to help her reduce her weight gradually and make available a much more balanced diet closer to the recommendations of all the nutrients that it remained in principle (fiber, fruits and vegetables, water, etc.). Simultaneously we provided her the information about which foods contained iodine and which were harmful to hypothyroidism and why.

The results obtained in this study have been quite satisfactory and it is noteworthy it was rewarding for the individual of the study, according to her own statements. Blood levels TSH were improved and reduction of cholesterol levels, from mild hipercholesterolemia to none. In addition there has been a significant improvement in relation to weight and body volume, which is important since it has impacted on the overall well-being of the patient.

Key words: hypothyroidism, iodine, thyroid hormones, foods rich in iodine, goiter, balanced diet.

(23)

23 Volver ao inicio

I TÍTULO RESUMO

G Influencia do sobrepeso e a obesidade en pacientes superviventes de cancro.

Revisión bibliográfica.

A obesidade e o cancro de mama constitúen dúas das patoloxías de maior predominio na actualidade a nivel mundial.

O obxectivo desta revisión bibliográfica é coñecer o estado actual das investigacións sobre a relación entre o peso corporal e risco de cancro en xeral e de mama en particular, así como da relación de dito peso en pacientes superviventes de cancro de mama e a súa previsión e evolución, ademais de poñer de manifesto a necesidade da incorporación de diestistas-nutricionistas ao equipo multidisciplinar que trata a estas pacientes.

O sobrepeso e a obesidade no momento do diagnóstico asócianse cunha peor previsión nas mulleres superviventes de cancro de mama. Ademais, o aumento de peso nestas pacientes é un factor común despois do diagnóstico.

Así mesmo, o exceso de tecido adiposo actúa como promotor indirecto da proliferación celular tumoral e do aumento dos estróxenos circulantes. De aí a importancia de previr un exceso de peso.

Por outro lado, tamén se analizaron diversos estudos onde se tratou de investigar o efecto dun abordaxe nutricional nesta relación obesidade – cancro de mama.

Aínda que existen poucas investigacións que estuden especialmente a dieta a aplicar en casos de cancro de mama, os estudos actuais sinalan que unha dieta equilibrada e saudable, combinada con exercicio físico ten o potencial de reducir significativamente a morbilidade e o risco de retorno, mellorando por tanto, a previsión e a calidade de vida a longo prazo.

Palabras chave: Cancro de mama. Obesidade. Tecido adiposo. Dieta. Actividade física.

C Impacto del sobrepeso y la obesidad en pacientes supervivientes de cáncer.

Revisión bibliográfica.

La obesidad y el cáncer de mama constituyen dos de las patologías de mayor prevalencia en la actualidad a nivel mundial.

El objetivo de esta revisión bibliográfica es conocer el estado actual de las investigaciones sobre la relación entre el peso corporal y riesgo de cáncer en general y de mama en particular, así como la relación de dicho peso en pacientes supervivientes de cáncer de mama y su pronóstico y evolución, además de poner de manifiesto la necesidad de la incorporación de dietistas-nutricionistas al equipo multidisciplinar que trata a estas pacientes.

El sobrepeso y la obesidad en el momento del diagnóstico se asocian con un riesgo y peor pronóstico

(24)

24 Volver ao inicio

en las mujeres supervivientes de cáncer de mama. Además, el aumento de peso en estas pacientes es un factor común tras el diagnóstico.

Asimismo, el exceso de tejido adiposo actúa como promotor indirecto de la proliferación celular tumoral y del aumento de los estrógenos circulantes. De ahí la importancia de prevenir un exceso de peso.

Por otro lado, también se analizaron diversos estudios en donde se trató de investigar el efecto de un abordaje nutricional en esta relación obesidad – cáncer de mama.

Aunque existen pocas investigaciones que estudien específicamente la dieta a aplicar en casos de cáncer de mama, los estudios actuales señalan que una dieta equilibrada y saludable, combinada con ejercicio físico tiene el potencial de reducir significativamente la morbilidad y el riesgo de recurrencia, mejorando por tanto, el pronóstico y la calidad de vida a largo plazo.

Palabras clave: Cáncer de mama. Obesidad. Tejido adiposo. Dieta. Actividad física.

I Impact of overweight and obesity in cancer survivors.

Literature review.

Obesity and breast cancer are two of the most prevalent diseases in today’s world.

The aim of this review is to determine the current state of research on the relationship between body weight and risk of cancer in general and breast cancer in particular, and the ratio weight of said survivors of breast cancer patients and their prognosis and outcome, plus put out the need of incorporating dietitians-nutritionists the multidisciplinary team treating these patients.

Overweight and obesity at the time of diagnosis are associated with a worse prognosis in breast cancer survivors.

Moreover, excess adipose tissue is an indirect promoter of tumor cell proliferation and releases circulating estrogens. Hence, preventing excess weight is important.

On the other hand, several studies were also analyzed where they tried to investigate the effect of a nutritional approach in this regard obesity - breast cancer.

Although there are a few studies that specifically examine the diet to be applied in cases of breast cancer, current studies show that a balanced and healthy diet combined with exercise has the potential to significantly reducement morbidity and the risk of recurrence, thus improving the prognosis and quality of life in the long term.

Key words: Breast cancer. Obesity. Adipose tissue. Diet. Physical activity.

(25)

25 Volver ao inicio

I TÍTULO RESUMO

G Base de datos para a axuda do futuro dietista- nutricionista.

O presente traballo consistiu na realización por unha parte, dunha revisión bibliográfica dalgunhas das patoloxías,nas que o tratamento é fundamentalmente dietético, ou nas cales a alimentación é un factor decisivo, ben na redución da sintomatoloxía, ben na redución do consumo de fármacos ou ben no empeoramento do proceso.

A presente memoria recolle unha breve descrición de cada unha das enfermidades seleccionadas, as súas características e as características da dieta que deben seguir o paciente, así como os fármacos consumidos nas nomeadas patoloxías e as interaccións entre os mesmos e os alimentos ou nutrientes inxeridos polo paciente.

A información recollida fai referencia as seguintes patoloxías: fenilcetonuria, galactosemia, diabetes mellitus, artritis reumatoide, hiperuricemia e hipertensión arterial.

Pola outra parte, diseñouse unha base de datos de Excel na que se organizou a información previamente recollida para cada unha das patoloxías indicadas, có obxetivo de proporcionar un aceso fácil a información. Nela incluíronse os seguintes datos: Nome da patoloxía, nutrinte permitido, recomendado ou limitado, alimento recomendado, limitado ou de consumo controlado, fármaco e interacción fármaco- alimento. Ademais establecéronse unha serie de filtros que permiten ao profesional da nutrición recordar de maneira inmediata a patoloxía estudada, ver que alimentos non se poden consumir na patoloxía ou incluso facer una selección dun alimento específico e ver si é recomendable ou non en cada unha das patoloxías recollidas no documento (sempre que os resultados bibliográficos así o expresen).

Palabras clave: fármacos, alimentos, nutrientes, base de datos de Excel, patoloxías.

C Base de datos para la ayuda del futuro dietista- nutricionista.

El presente trabajo consistió en realizar por una parte, una revisión bibliográfica de algunas enfermedades, cuyo tratamiento es fundamentalmente dietético, o en las cuales la alimentación es un factor decisivo, bien en la reducción de la sintomatología, bien en la reducción del consumo de fármacos o bien en el empeoramiento del proceso.

La presente memoria recoge una breve descripción de cada una de las enfermedades seleccionadas, sus características y las características de la dieta que debe seguir el paciente, así como los fármacos consumidos en dichas patologías y las interacciones entre los mismos y los alimentos o nutrientes ingeridos por el paciente.

(26)

26 Volver ao inicio

La información recopilada hace referencia a las siguientes patologías: fenilcetonuria, galactosemia, diabetes mellitus, artritis reumatoide, hiperuricemia e hipertensión arterial.

Por otra parte, se diseñó una base de datos de Excel en la que se organizó la información previamente recopilada para cada una de las patologías indicadas, con el objetivo de proporcionar un acceso fácil a la información. En ella se incluyeron los siguientes datos: Nombre de la patología, nutriente permitido, recomendado o limitado, alimento recomendado, limitado o de consumo controlado, fármaco e interacción fármaco-alimento. Además se establecieron una serie de filtros que permiten al profesional de la nutrición recordar de manera inmediata la patología estudiada, ver que alimentos no se pueden consumir en la patología o incluso hacer una selección de un alimento específico y ver si es recomendable o no en cada una de las patologías recogidas en el documento (siempre que los resultados bibliográficos así lo expresen).

Palabras clave: fármacos, alimentos, nutrientes, base de datos de Excel, patologías.

I Database for helping

future nutritionist. The present work consists on a scientific literature review dealing about a few diseases whose main treatment is related with the diet and the patient nutrition is a key factor for reducing the drugs consumption and improving the prognosis.

This review document compiles a brief description about each one of the diseases analyzed and how the patient has to manage his nutrition, the combination with drug therapy in their pathologies and the interactions food-nutrient.

The information here included is related with the following diseases: phenylketonuria, galactosemia, diabetes mellitus, rheumatoid arthritis, hiperuricemia and high blood pressure.

Further, a database was designed (Excel document) in order to manage all the information compiled for every disease mentioned before, therefore allowing the dietician to enquire about the information in such a way that it would it be facilitated the access to preferred, allowed, limited and even forbidden nutrients according to each disease. Also, the food-drung interactions can be involved are included in this database.

Finally, a set of filters in the database haven been established to facilitated the nutritionist to remind the main important information of the disease and its nutritional management, based on a continuously searching of information based on scientific bibliography which means the database will be always on progress.

Key words: drugs, food, nutrient, Excel database, diseases.

(27)

27 Volver ao inicio

I TÍTULO RESUMO

G Osteoporose en mulleres

postmenopáusicas. O déficit no organismo humano dun ou varios micronutrientes ocasiona enfermidades que afectan a millóns de persoas en todo o mundo, e que nos últimos anos aumentan de maneira progresiva. A osteoporose é un trastorno debilitante e progresivamente incapacitante que se caracteriza por unha redución da masa ósea debido a unha dexeneración do tecido óseo que determina un aumento no risco de fracturas óseas. En España a osteoporose postmenopáusica afecta a un gran número de mulleres. Ao longo deste traballo, realizouse unha revisión bibliográfica co obxectivo de analizar o estado actual do coñecemento acerca da osteoporose en mulleres postmenopáusicas e os posibles tratamentos, tanto nutricionais como farmacolóxicos, para esta enfermidade. Unha maior educación e concienciación da sociedade son necesarias para acadar unha maior calidade de vida. Unha alimentación baseada nunha dieta rica en calcio e vitamina D, dende idades temperás, e a promoción da actividade física sistemática a longo prazo, para diminuír o sedentarismo, así como a eliminación de hábitos tóxicos como o alcohol, o tabaco e o café, son as principais medidas para previr a suá aparición e mellorar así a calidade de vida das mulleres postmenopáusicas.

C Osteoporosis en mujeres

postmenopáusicas. El déficit en el organismo humano de uno o varios micronutrientes ocasiona enfermedades que afectan a millones de personas en todo el mundo y que en los últimos años aumentan de manera progresiva. La osteoporosis es un trastorno debilitante y progresivamente incapacitante que se caracteriza por una reducción de la masa ósea producida por degeneración del tejido óseo que determina un aumento en el riesgo de fracturas óseas en el paciente. En España la osteoporosis postmenopáusica afecta a un gran número de mujeres. A lo largo de este trabajo, se ha realizado una revisión bibliográfica con el objetivo de analizar el estado actual del conocimiento acerca de la osteoporosis en mujeres postmenopáusicas y los posibles tratamientos, tanto nutricionales como farmacológicos, para esta enfermedad. Una mayor educación y concienciación de la sociedad son necesarias para obtener una mejor calidad de vida. Una alimentación con una dieta rica en calcio y vitamina D, desde edades tempranas, y potenciar la actividad física sistemática a largo plazo, para disminuir el sedentarismo, así como la eliminación de hábitos tóxicos como el alcohol, el tabaco y el café, son las principales medidas para prevenir su aparición y mejorar así la calidad de vida de las mujeres en edad postmenopáusica.

(28)

28 Volver ao inicio

Palabras clave: Osteoporosis postmenopáusica, Prevención, Calidad de vida, Alimentación.

I Osteoporosis in

postmenopausal women. The deficit in the human organism in one or more micronutrients causes diseases that affect millions of people around the world and that in recent years increase progressively. Osteoporosis is a debilitating and progressively incapacitating disorder that is characterized by a reduction in bone mass produced by degeneration of the bone tissue that leads to an increase in the risk of bone fractures in the patient. In Spain the postmenopausal osteoporosis affects a large number of women.

In this work, a review of the literature has been carried out with the objective to analyze the current state of knowledge about osteoporosis in postmenopausal women and to discuss the available therapeutic options, both nutritional and pharmacological. Greater education and awareness of the society are necessary to obtain a better quality of life. Adecuate alimentation from an early age with a diet rich in calcium and vitamin D, promotion of an active lifestyle, with regular physical activity, as well as the elimination of toxic habits such as alcohol, tobacco and coffee, are the main preventive measures to minimize its occurrence and thus improve the quality of life in the population of postmenopausal women.

Referencias

Documento similar

O feito de que se trate dun mercado creado a través dunha lei pode ter unha importante implicación sobre a capacidade de exercer poder de mercado (Pong e

En Estados Uni- dos a política pública baseouse na idea de que a falta de accesibilidade é sobre todo unha cuestión de pobreza e, polo tanto, abordaron a solución polo lado

Por unha parte, un dos corpos teóricos básicos comunmente recorridos para a explicación do destino dos fluxos de capital −as teorías tradicionais de comercio internacional−,

Neste traba- llo explórase a relación entre as percepcións que posúen os directivos sobre un grupo de recur- sos intanxibles (reputación da empresa, reputación do producto ou

Presidente/a: José María Folgar de la Calle Vocal: Enrique Fernández Castiñeiras Secretario/a: Marta Cendón Fernández. CINE E SOCIEDADE

 El docente da a conocer cuáles eran las características y los ingredientes que se utilizaban en la antigüedad para la elaboración de jabones, así como fue su función

Constitúe unha introdución para a Historia da lingua galega, materia do módulo de Introdución ó estudo da lingua e literatura galegas, que se dispensa no 2º curso, e tamén para

Antes, cercio- raos bien de que lleváis en los bolsillos todo tipo de pe- queñas cosas útiles: bolígrafo, lapicero, pluma, calcula- dora, algún que otro caramelo o pastilla para