Capítulo
Capítulo
10
10
../
../
../ ../ ../ ../../
../
../
../ 1.
1.
INTRODUCCIONINTRODUCCION LosLosexplosivosexplosivos coconvnvenenciciononalaleses lolo agagenentete exexplplo- o-si
sivovo poposeseenen prpropopieiedadadede didi ererenenciciadadororasas ququ lolo caca er eriziz anan papa oror elel en en ececirir lele ltlt dodo probables. probables. La
La cacarara teterírí titicaca mámá imimpopo tatantnteses onon popotetencnciaia energ
energíadesarríadesarrollada,ollada,velocivelocidaddad dede detondetonación,ación,densi- densi-ón ón esesisis enen id id pipi dede os osivivosos nene enen n:n: lolo de
desesensnsibibililizizacacióió popo acacciciononeses exexteternrnasas etet ../ ../
2.
2.
NCNC ../ ../ LaLa popo enen iaia eses dedesdsd elel pupuntnt dede vivistst dede apaplilicacaciciónón in
induduststririalal unun dede lala prpropopieiedadadede mámá imimpoportrtanantetes,s,yaya en en ibib arar osos mecánicos. mecánicos. potencia potencia lo lo anan igig nana itit ig ig popo ajaj itit glgl el el oror umum (Relative(Relative el
ellolo uyuy didiscscututibiblele dedebibidodo lala pepecuculiliararididadadeses ququ pr
presesenentata susu rerepepercrcususióió enen lolo reresusultltadadosos cucuanandodo voladuras. voladuras. .../ .../ ../ ../ .../ .../ ././ ././ ../ ../ ././ 2.1. 2.1. et
et acacidid nsnsióió 0g
0g
HUE
HUECOCO rNrCrNrCIAL62CIAL62C
l_J l_J MECHA MECHA ETONAooR ETONAooR RETACAoo RETACAoo DE DE ARARENEN EX
EXPLOPLOSIVSIV ENSAYA ENSAYAR,R, 10,.10,. EXPANSION EXPANSION ,_~I ,_~I 20,20cm. 20,20cm. Fi
Figugurara 1010.1.1 EnEnsasayoyo TrTrauaulzlz
Cuando Cuando
nt nt jeje in
incrcrememenen dede vovolulumeme mamayoyo ququ elel ququ cocorrrresespopondnd po
po enen ióió elel oeoe icicieie ge
ge UtUtililizizacacióió PrPrácác icic «C«C.U.U P.P.»qu»qu sese babasasa enen lala cocom- m-pa pa esesosos exexplpl 15 15 = = -C.x C.x Balístico Balístico ef ef acac nana arargaga de
de 10g10g dede exexplplososivivo.o. ElEl ínín~i~icece T.T.M.M.B.B. secasecalclculul papartrtirir de
de lala ececuauaciciónón
139 139
donde
donde "CI""CI"Y,Y, »so»so
DETONADOR DETONADOR
CA
CAMARMAR DEDE DEDETOTONANACIOCIO
Mo Mortrt roro baba stst caca pequeños. pequeños. si sistst cece tótó unun arar exex lolo iviv ed
ed roro soso sósótrtr o,o, r.r. isistrtr rtrt rbrb ióió sí
sísmsmicic roro idid isistata cici eteterer adad Oy Oy en en gígí isis onon blbl plpl sisi o.o. Profundidad Profundidad Crítica Crítica lala pectivamente. pectivamente. ir ir homogénea. homogénea. 2.5. 2.5. Po
Podede RoRompmpededoror
EXPLOSIVOENSAYAR EXPLOSIVOENSAYAR
~n
~n
100, 100, O , O , BLOBLOQUEQUE DEDE PLOPLOMOMO
6S 6Smmmm4040mmmm ~U~U
Jl
Jl
IIII :-~f' :-~f' "~A"~APLAPLASTASTAMIEMIENTONTO (~m(~m
". ".",",.,., ,.,.",",.... ».».,.,.~~~~ ~~~~;P~:"s"~~ ~~~~;P~:"s"~~~~:~~~:~ E S E SP EP ES OS O M IM IN IN IM OM O Fi
Figugurara 1010 3.3. EnEnsaysay HeHess.ss.
2.6. 2.6. Sobre Sobre energía energía Fo
2.7. 2.7.
ah
ahoror llllamamararememosos -E-E
../ ../ E,pIO"vo E,pIO"vo '2'BU'bu)a: '2'BU'bu)a: 2' 2' PulPul"'d"'de:e:
bU'!'UJa bU'!'UJa Pu Pul,l, dede '" '" PuPul,l, dede bU',buja bU',buja T'EMPO T'EMPO TRIGGER
TRIGGER EXPLOSIVOEXPLOSIVO
././ CABLE CABLE SOPORTE SOPORTE G U G U ././ ;'0[11811"'"1"I"""'"'~"'- ;'0[11811"'"1"I"""'"'~"'-Fi
Figugurara 1010.4.4 VolVoladaduraura subsubacuacuátiáticascas parpar lala detdetermerminainacióció ../
../
././ DeDe acondaondaacueuerdrd sisi «Ph(t)"«Ph(t)" p~siónp~sión
../ ../ t1 t1 x d x d titi EB EB ../ ../ ../ ../ donde: donde: ../ ../ DSDS Po Po ca cargrg alal ../ ../ rica). rica). di
diciciononeses dede enensasayoyo AcActutualalmementnte,e, eses elel prprococededimimieientnt re
restst ququededanan fifielelmementnt cucuanantitifificacadadas.s.
2.8.
2.8. FóFórmrmululasas EmEmpípíriricaca
Potencia
Potencia ReRelalatitivava enen PePesoso
es: es: donde: donde: 00 00 emplear. emplear. VG VG O. O. VGo= VGo= Co Co enen lglg nana ococasas nene lala pr
primimerer pupueded cacalclcululararsese lala poten- poten-re
respsp alal exexplpl sisi papatrtr
lor lor re
re atat vava elel ANANFOFO coco rerespspecectoto didichch exexplplososivivo.o.
respectivamente. respectivamente. 2.
2. PaddockPaddock (1(198987)7) susugigierer compararcomparar loslos explosivosexplosivos
med
medianiantete elel denominadodenominado acac oror dede PoPotetencnciaia de-
de-x de-x x x donde: donde: (x (x (c(calal/g/g).). VD
VD VelocidadVelocidad dede dedetotonanaciciónón (m/s).(m/s). (g/cm3). (g/cm3). explosivo explosivo P. P. se se cumplirá: cumplirá: PAP
PAPANFO=ANFO= 8989 cacal/l/
PAV
PAVANFO=ANFO= PAPPAPANFOANFO
141 141
PRPx PRPx PAPxPAPx PAPANFO PAPANFO Poten-es es 1/3 1/3 donde: donde:
3.
3.
VEVELOLOCICIDADA DEDE DETONACIONDETONACION7,5 7,5 íii íii <1 <1 r-04,5 04,5 <1 <1 ...1 ...1 PENTOLlTA PENTOLlTA GE GE TITINANA 0%0% HIDROGEL HIDROGEL ANFO ANFO <1' <1' - 1 - 1 .ff/' .ff/' Fi Figugurara 1010.5.5 ve
velolocicidada dede dedetotonanaciciónón (A(Ashsh 1977).1977).
suficiente-3.1.
3.1. MétodoMétodo D'D'AutricheAutriche
VD VDe-- e--2a 2a
;-;-
di
di
DETONADORDETONADOR UB UB DEDE LALATaTa COCO ELEL EXPEXPLOLOSISIVOVO
--
--'"'"
PL
PLANANCHCH DEDE PLPLOMOM MA
MARCRC (P(PUNUNTOTO MEMEDIDI DEDE CaCaRDRDaNaN
UN
UNTOTO DEDE ENENCUCUENENTRTR
,:&-MARCA~ MARCA~
Mé
Métotododo D'D'AuAutrtricichehe
3.2.
3.2. KodewimetroKodewimetro
wi
wimemetrtro,o, coconenectctadad unun ososciciloloscscopopioio sese mimidede vavariria- a-la la "a "a proporcional. proporcional.
3.3.
3.3.
CronógrafoCronógrafo lalarsrs lala "V"VD»D»sisi mámá ququ memedidi elel titiemempopo dede acactitivavaciciónón de
U N U NI DI DA DA D D ED E R ER EG IG IS TS T lE lECfCfURUR MEDiDA MEDiDA Fo
Fototo 1010.2.2 concon cronó-
cronó-gr
grafaf (K(Konontitininitrtr A.G.).A.G.).
4.
4. DENSIDADDENSIDAD
ef
ef ctct roro pepedodo ququ prpr popo cici nana
Densidad
Densidad dede Muerte,Muerte,
Lade
Lade sisiqaqa dede unun exex lolosisivovo fafa toto mpmp rtrt ntnt
mayor
mayor concentra-
concentra-re
re uiui rere exex lolosisivovo enen enen osos coco soso lolo pupul-
l- ba-q¡ q¡ (k(kg/g/ X PX P donde: donde: mismo,
mismo, omom coco sese ueue cici dede lala prpresesióió hihidrdrosostátátiticaca
ra
ra paparara unun ememululsisiónón coco unun dedensnsididadad dede enencacartrtucuchaha 3y
3y ar
argaga enen ararrerenono dede 2525 didiámám trtro.o.
'"'"
a,
a,
1,35:1,35:--
--
...-".."" ".."" ,.. ,.. ",,"" ",,""././
././
1,20 1,20 1,15 1,15 1,05 1,05 1,00 1,00 10 10 Fig.Fig. 1010.7.7 CuCurvrvasas dede dedensnsididadad dede unun ememululsisiónónenen funfuncióció dede laprof
laprofundundididadad dede lolo barbarrerenono enen condicondicionecione secas.secas.
5.
5. PRPRESESIOIO DEDE DEDETOTONANACICIONON La
La rere ióió dedetotonana ióió dede unun exex lolo iviv esfuesfu ciciónón
ex
explplososivivo,o, cocomomo yaya sese haha inin icicadado.o.
VD2 VD2 10-6 10-6 donde: donde:
que que efectúa efectúa másmás 6. 6. ESTABILIDADESTABILIDAD no
no desdescomcomponponersers enen onon icicioionene ieientntalal nonor- r-males.
males. UnUn lala ilil
le
lentntamamieie toto dede na
na ueue trtr dudurara tete unun
te
tempmpererataturur esespepecícífificaca obobseservrvanandodo elel
glicerina
glicerina 80°80° tardatarda 2020 minutosminutos enen descomponerse.descomponerse.
7.
7. RERESISISTSTENENCICI ALAL AGAGUAUA
la
la caca acacididadad papa sisi titi unauna
i n i n me
mentnt esestátá vivincncululadad lalaprpropopororciciónón dede ninitrtrogogliliceceririnana ad
aditiitivosvos espespececialialeses queque onontete gagan,n, sísí lala gogo asas lolo
primera,
primera, elelexexplplososiviv nono titienen niningngunun reresisiststenencici
una
una exposi-
exposi-ot
ot 1010.3.3 ReResisiststenencici alal agaguaua
8.
8. SENSIBILIDADSENSIBILIDAD
Esta
Esta arar ctct ísís icic glglobob ararioio igig ifif caca osos dede
produzca produzca
sobre
sobre elel explosivo.explosivo.
La Lasensibilidadsensibilidad detonador). detonador). ser ser ser
ser sufsuficiiciententemementent sensensibsiblesles
Esta Esta
capacidad capacidad
je
je plplo,o, rara lala ayay rírí lolo exexplplosiosivosvos gelgelatiatinosnososos age
agentnteses ex- ex-eq
equiuiererenen gegenene ltltipiplili dodo nación.
nación.
El
El enensasayoyo dede sesensnsibibililididadad lala
ini
inicia
ciació
ciónse
nse rea
realiz
liz
sobre
sobre unauna unun
nad
nadas
as con
condif
difere
erente
nte dis
dispar
paros
os
sesedetermina
determina
lala popotenten cici mímíninimama deldel detdetonaonadordor prprececisisa.a. UnUn clclasasififi-
i-ca
caci
ción
ón qu
qu se
se
plpl gugu tetedetonador
detonador n°n° (C(Capap sesensns titiveves)s) lolo nono sesens
nsi-i-detonador
detonador capcap sensensitsitiveives).s). ElEl citadocitado detonador, detonador, clorato clorato valente. valente. 8.2.
8.2. SensibilidadSensibilidad alal chch ququ lala frfriciccióció
estímulos
estímulos subsónicos,subsónicos, tatalele cocomomo chchoqoqueue fricción.fricción. Por
Por seguseguridarida esesimpimporortantantete conconoceoce susu
ra
rantnt susu ananipipululacacióió transporte.transporte.
resistencia
resistencia
alalchoque
choque
suelesuelerealizarse
realizarse
co
co unun mamartrtilillolo dede cacaídíd (K(Kasast)t),q,queue coconsnsisistete enen colocarcolocar
peso peso dede A t A t de de 1 a1 a más másutilizadoutilizado proceso proceso de
de rorozazamimienentoto trtr dodo superficiessuperficies dede porporcelcelanaana sinsin barnizar
barnizar ejej rcrcenen didifefererentnt prpr sisiononeses apreciar
apreciar exexisistitidodo cacarbrbo- o-niza
nizaciónción defldeflagraagraciónción explosión.explosión. esesulul dodo
expresan expresan
~. ~.
fl
fl AesAes
-"
-"
rara «p«pununtoto dede igigniniciciónón».». EnEn pópólvlv rara vavarírí enen rere 30300000 5050°CY°CYenen lolo exexplplo- o-si
sivovo inin usus ririalaleses ntntrere 18180°y0°y 23230°0° ra
ra feferere
-J -J
ca
ca oror eses uyuy ininflflamamabab e,e, exexplplosos ononanandodo hahastst onon unun
-./ -./
La
La arar asas exexplplosos vovo onon foformrm cicilílíndndriricaca enenenen
----././ dedenono nana «Di«Diámeámetrotro crícrítictico».o». Lo
Lo prpr ncnc papa eses fafa totorere ququ nfnflulu enen enen elel didiámámetetroro cr
crítít coco dede unun xpxp ososiviv soson:n: eltaelta añañ dede lala papartrtícíc lalas,s, co
confnf nana ieientnt osos isis s.s. ,_/
,_/ 9.
9. TRTRANANSMSMISISIOIO DEDE LALA DEDETOTONANACICIONON
--./
--./
Latr
Latranansmsmisisióió popo «simpatía»«simpatía» ro
ro pr
próxóximim susu exexplplososióión.n.
sim---./ --./
~crs
~crs
\,om\
\,om\
\12\12 cmcm 8=:=J 8=:=J --./ --./ .J .J FiFigugurara 1010.8.8 EnEnsasayoyo dede trtranansmsmisisióió popo sisimpmpatatíaía
er
er ududicicadad seseririamamenentete como
como CoCoefeficicieie tete de Aude Autotoexexcicitataciciónón»,»,
0. 0. DEDESESE SISIBIBI ZAZA IOIO TNT, TNT, ro ro riri 1, 1, g/g/cmcm De De idid rere ioio re re 145 145 2d 2d ") ") INVERSA
LO LO ESES EAEA --IAMETRO IAMETRO
~//
~//
REREACACCICI DEDEBIBI5.400 5.400 .:.::::: 4.4.800800 ;j;j 3.3.6060 IM IMIEIE TOTO OPOPTITI 3.000 3.000 -'-' 1.800 1.800 1.200 1.200 02 02 ¡cm') ¡cm') Fi
Figugurara 1010.9.9 VeVelolocicidada dededetonacióndetonación dede NFNF enen fufuncncióió de
de dedensnsididadad
10.1.
10.1. DesensibilizaciónDesensibilización popo cocordrdónón dedetotonanantnt
si
siststememasas dede cecebabadodo
si si , e
, e
ca
ca ieientnteses hahaciciénéndodolala ininsesensns blbl osos efefecectoto dede
vi
vistst papa apaporortata alal exex lolosisivovo susu sesensnsibib lilidada pápá un
un cecebabadodo popoststerer oror
if if 10.2. 10.2. 146 146
.'-.--
'-'-i : i : ' ' "' ' ""--
'-'-Figura Figura 10.10.10.10. '---10.3. 10.3. '-- ',-- '--- ',-- "'-PERATURAS PERATURAS -20°C. -20°C. '-- '-- ---12. 12. HUMOSHUMOS ',,-«humos». «humos». "- "-'---/-/
(I (INSNS OF
OF MAMAKEKERSRS OFOF EXEXPLPLOSOSIVIVESES EEEE.U.UU.U.
-/-/
.J .J .-'" .-'" .J .J ExExplplosiosifsfs 19198484 ur
ur 8383
pl
plososiviveses».». SESEE,E, 19198080 Do
Downwnlilinene ICICI.I. SeSeptptemembebe 19198686 Ex
Explplososiviveses anan BlBlasastitingng».». ExExplplososiviveses inin MiMininingng WoWorkrkshshopop Th
Th AuAustst alalasasiaia InInststititutut ofof inininin anan etetalalururgygy 19198888
.-/
.-/
.-/
.-/
--' --' 4'4' '-'-de de Oen Oen de de 04.7.02. 04.7.02. LOLO EZEZ JIJIMEME O,O, .:.: «I«I plplanantataciciónón dede unun ététodod dede CáCá OH
OH NTNTY,Y, B.B. «E«Enenergrgy,y, StSt enengtgt anan PePerfrforor anancece anan th
theiei ImImplplicicatatioionsns inin RaRatitingng CoCommmmerercicialal ExExplplososiviveses».». SESEE,E,
1981. 1981.
to
to ubub erer ánáneoeos.s. FuFundndacacióió ómómezez PaPa dodo mama zozo 19198686 UN
UN ONON ESESPAPA OLOL EXEXPLPLOSOSIVIV S:S: «E«Expxposos vovo AcAccece sorios».
sorios».
147 147 CATEGORIA,
CATEGORIA, (CO-NOz)-dm3(CO-NOz)-dm3