1
AREA
LINGUA CASTELÁ E LINGUA GALEGA
NIVEL
3º DE EDUCACIÓN PRIMARIA
PROFESORES/
AS
Mª JUDHIT LÓPEZ GONZÁLEZ (3ºA) Mª ELISA ÁLVAREZ MARTÍNEZ (3ºB) Mª MERCEDES VÁZQUEZ DÍAZ(3ºC)
A) Obxectivos xerais do curso (temporalizados por avaliacións)
1ª Avaliación
OBXECTIVOS
Ler textos con fluidez e comprensión.
Coñecer o alfabeto e aumentar o vocabulario.
Facer presentacións e descricións de persoas, animais, obxectos, etc.
Introducir conceptos gramaticais básicos: a palabra, a sílaba, a oración, o nome e o adxectivo.
Ler e escribir atendendo ás normas ortográficas básicas.
Recoñecer os distintos tipos de textos: poesía, narración, contos e cómics.
Coñecer a orde das palabras nas oracións.
Aplicar o uso ortográfico do punto, da maiúscula, da interrogación e da exclamación.
Clasificar as palabras segundo a súa estrutura silábica.
Distinguir as palabras sinónimas e antónimas.
Recoñecer o nome e identificar o adxectivo como acompañante do nome.
2ª Avaliación
OBXECTIVOS
Identificar o xénero e o número das distintas palabras e coñecer os elementos que o indican.
Distinguir palabras simples de palabras derivadas.
Coñecer os artigos, as súas clases e os seus diferentes matices de significado.
Saber relatar ou narrar un suceso, un conto, etc. Seguindo unha orde temporal.
Aplicar o uso correcto do B nos grupos –br et – bl.
Recoñecer os determinantes demostrativos.
Descubrir a formación dos antónimos cos prefixos des- e in-.
Coñecer os conceptos de determinante posesivo, numeral e as súas correspondentes formas.
Saber describir persoas e obxectos oralmente e elaborar preguntas para obter información.
Coñecer os diminutivos máis empregados.
Recoñecer algúns recursos poéticos.
3ª Avaliación
OBXECTIVOS
Coñecer os sufixos aumentativos e aplicalos ás distintas palabras.
2
Coñecer e aplicar o uso da diérese.
Recoñecer o verbo como acción e a súa forma infinitiva, presente, pasada e futura.
Distinguir palabras compostas.
Identificar palabras que pertencen a unha mesma familia léxica.
Coñecer e diferenciar o suxeito e o predicado na oración.
Recoñecer frases feitas e palabras e expresións empregadas na linguaxe figurada e coloquial.
Diferenzas as distintas clases de oracións.
Descubrir as características e as ensinanzas de fábulas como xénero literario.
Reflexionar sobre as diferentes formas de comunicación verbal e non verbal.
Descubrir e elaborar trabalinguas.
COMPETENCIAS BÁSICAS
1. En comunicación lingüística
a.-Coñecer a orden das palabras no diccionario
b.-Asimilar e comprender o concepto de entrada relacionada co uso do diccionario c.-Interpretar, comprender e utilizar a información que aparece no diccionario d.-Adaptar o signnificado das palabras no contexto
e.-Interpretar e coñecer a realidade f.-Coñecer os tipos de biblioteca
g.-Aprender a coñecer a biblioteca recoñecendo as normas polas que se rixe h.-Coñecer e participar nas actividades programadas nas bibliotecas i.-Buscar, recopilar e procesar a información
j.-Producir textos orais e escritos
k.-Ceñecer técnicas sinxelas para comezar un relato l.-Expresar axeitadamente ideas e emocións
m.-Reflexar con imaxinación e coherencia a solución de un conflicto en textos narrativos n.-Comprender e saber comnunicar as normas de uso da linguaxe
ñ.-Comprender, compoñer e utilizar textos narrativos
o.-Coñecer e utilizar as técnicas para expresar un conflicto en textos narrativos p.-Utilizar a linguaxe como instrumento de comunicación oral e escrita q.-Saber rematar un relato de maneira orixinal e con expresión axeitada r.-Coñecer e utilizar os recursos necesarios para a descripción de persoaxes
2. Autonomía e iniciativa persoal
a.- a.-Desarrollar a autonomía cara a creación de propios textos
b.-Comunicarse con un mesmo, analizar problemas, elaborar plans e tomar decisións c.-Empregar a linguaxe para organizar o pensamento, comunicar afectos e regular emocións 3. Competencia para aprender a prender
a.-Manexar de maneira eficaz os recursos do traballo intelectual b.-Favoracer a motivación e o gusto por aprender
c.-Xestionar de forma eficaz os procesos de aprendizaxe 4. Tratamento da información e competencia dixital
a.-Consultar un diccionario en internet
b.-Transformar a comunicación en coñecemento c.-Buscar, seleccionar e rexistrar información d.-Traballar en entornos colaborativos
5. Competencia no coñecemento e a interación co mundo físico
3 a.-Localizar e obter a información
b.-valorar o coñecemento científico
c.-Mostrar actitude de respeto ante as normas
d.-Mostrar actitudes de respeto cara os demais e cara un mesmo 6. Competencia social e ciudadá
a.-Crear un sistema de valores propio baseado no respeto
b.-Utilizar a linguaxe como destreza para a convivencia, o respeto e o entendemento c.-Aprender a comunicarse cos demais e a comprender o que estes transmiten
d.-Valorar todas as linguas como aptas para a comunicación e.-Acabar cos usos discriminatorias da linguaxe
7. Competencia artística e cultural
a.-Ler, comprender e valorar as obras literarias b.-Usar de forma responsable os recursos da biblioteca
c.-Comprender, apreciar e valorar as manifestacións culturais e artísticas d.-Expresarse con imaxinación e creatividade
e.-Ser consciente da importancia dos factores estéticos na vida cotiá f.-Apreciar a creatividade a través dos diferentes medios artísticos
B) Contidos (temporalizados por avaliacións)
1ª Avaliación
CONTIDOS Conceptos
Introdución á lectura: - Narracións - Poesías - Rimas
Vocabulario: - As letras do alfabeto
- Sinónimos e antónimos
Ortografía: - Uso ortográfico do punto, maiúscula e interrogación
Gramática: - A sílaba, a oración, o nome e o adxectivo - Coñecemento da orde das palabras na oración - Clasificación das palabras segundo a súa
estrutura silábica
- Nome e adxectivo acompañante do nome
Expresión oral e escrita: - Lectura de textos narrativos e poesías.
Procedementos
-
Lectura de textos en voz alta e verificación da comprensión a través de preguntas.-
Asociación da letra e o número que lle corresponde na orde do abecedario.-
Posta en escena de distintas situacións de presentacións.-
Asociacións de palabras a animais ou obxectos.4
-
Segmentación de palabras por sílabas.-
Creación de oracións.-
Localización de sinónimos e antónimos e a súa formación engadindo os prefixos des- ou in- nunha lista de palabras.-
Verificación do uso adecuado das normas ortográficas a través de ditados.-
Clasificación de nomes comúns e propios.-
Distinción das distintas rimas dun poema.-
Uso correcto dos adxectivos acompañantes do nome na oración.Actitudes
-
Actitude de escoita ante a expresión oral e escrita dos demais.-
Valoración da palabra como compoñente da comunicación.-
Respecto polos tornos de participación.-
Interese pola adquisición de novo vocabulario.-
Actitude de respecto cara os demais compañeiros de clase.-
Aprecio polo hábito da lectura.-
Interese por expresarse oralmente con corrección.-
Aprecio pola riqueza expresiva da lingua.2ª Avaliación
CONTIDOS Conceptos
Introdución á lectura: - Narracións - Diálogos - Dramatizacións - Contos
Vocabulario: - Palabras simples e derivada - Formación de antónimos - Os diminutivos
Ortografía: - Coñecemento do uso do “b”
Gramática: - Xénero e número
- Os artigos e as súas clases - Os determinantes demostrativos - Os determinantes posesivos
Expresión oral e escrita: - Relatos e narracións de sucesos
- Descricións orais de obxectos e persoas - Formulación de preguntas para obter Información
Procedementos
-
Formación do xénero e número de distintas palabras.-
Elaboración de táboas de palabras simples e derivadas e de determinantes5 demostrativos.
-
Identificación de artigos determinados e indeterminados nun texto.-
Elaboración en grupos dun diálogo relacionado con algunha actividade que e os propios alumnos leven a cabo.-
Práctica para o uso correcto de “b” a través de ditados.-
Distinción de determinantes posesivos e numerais nas distintas oracións.-
Uso correcto de diminutivos de palabras dadas nas distintas oracións.-
Observación directa de diálogos para a comprensión do uso correcto dos pronomes.Actitudes
-
Colaboración en diferentes tarefas sen discriminación.-
Participación na dinámica do grupo para aportar opinións.-
Actitude de respecto ante as opinións alleas.-
Interiorización do comportamento e actitudes respectuosas co medio natural.-
Sensibilidade de respecto cara as persoas de outras culturas, razas ou etnias.-
Valoración da igualdade e do respecto coma norma de convivencia.-
Valoración das obras literarias e do seu papel enriquecedor.3ª Avaliación
CONTIDOS Conceptos
Introdución á lectura: - As fábulas.
- Trabalinguas
Vocabulario: - Aumentativos
- As palabras compostas - Familias léxicas - Frases feitas
Ortografía: - A diérese
Gramática: - O verbo en infinitivo, presente, pasado e futuro - O suxeito e o predicado
- Distintas clases de oracións
Expresión oral e escrita: - Relatos e narracións de sucesos
- A linguaxe figurada e coloquial - Comunicación verbal e non verbal Procedementos
-
Busca de aumentativos no dicionario.-
Uso correcto da diérese.-
Recoñecemento de verbos a partir de definicións dadas, e clasificación dos mesmos6 segundo o tempo (presente, pasado ou futuro).
-
Formación de palabras compostas.-
Clasificación de palabras segundo a familia léxica a que correspondan.-
Distinción do suxeito e o predicado nas distintas oracións.-
Recoñecemento dos distintos tipos de oracións e uso adecuado dos signos ortográficos.-
Asociación de imaxes co significado correspondente.-
Comprensión da moralexa dunha fábula.-
Elaboración dun trabalinguas.Actitudes
-
Aceptación das normas do traballo en grupo.-
Valoración da biblioteca como recurso de información.-
Interese polo uso correcto da lingua.-
Valoración das ensinanzas que aporta a literatura.-
Aceptación das actitudes e calidades dos demais.-
Aprecio da linguaxe como fonte de entretemento e diversión.C) Criterios de avaliación (temporalizados por avaliacións)
1ª Avaliación
– Ordena palabras alfabéticamente.
– Sabe ler con correción, coa entoncación e rítmo adecuado.
– Completa i escribe un pequeño texto con puntos, comas e maiúsculas.
– Clasifica palabras polo número de sílabas.
– Sabe presentarse cara a distintos interlocutores.
– É capaz de contestar oralmente e por escrito a preguntas sobre o texto.
– Recoñece palabras antónimas.
– Sabe facer descricións respetando unha orde.
– Identifica e utiliza correctamente os signos de interrogación e exclamación.
– Identifica e analiza o significado de palabras polisémicas.
– Completa e identifica palabras que se escriben con –c ou con –q.
– Coñece e sabe diferenciar nomes comúns e propios.
– Identifica o significado de frases feitas e expresións populares que aparecen nun texto dado e sustitúe as frases feitas por sinónimos.
– Recoñece os versos dun poema e as rimas.
– Identifica adxetivos en textos dados e recoñece a súa concordancia co nome.
2ª Avaliación
– Identifica o xénero de distintas palabras.
– Coñece a formación do plural e singular.
– Enumera palabras derivadas a partir de palabras simples.
– Utiliza correctamente a concordancia en xénero e número dos artigos cos nomes aos que acompaña.
– Diferencia artigos determinados dos indeterminados.
– Escribe correctamente as palabras que teñen os grupos –br e –bl.
– Utiliza adxetivos de forma adecuada e coherente.
– Crea antónimos de palabras dadas cos prefixos des- e in-.
7 – Sabe ordenar párrafos desordenados dun conto.
– Coñece a norma ortográfica referida ao uso do r e rr e completa frases nas que se suprimiron esas gráficas.
– Utiliza correctamente a concordancia dos determinantes posesivos e numerais cos nomes que o acompañan.
– Recoñece e relaciona os deminuticos co nome que lle corresponda.
– Coñece os pronomes e o seu uso.
3ª Avaliación
- Forma aumentativos de palabras dadas.
- Coñece e aplica a regra ortográfica do diérese.
- Coñece o concepto de verbo como palabra que expresa unha acción.
- Recoñece e forma palabras compostras con dúas ou máis palabras.
- Identifica e forma o presente, pasado e futuro dos verbos.
- Identifica e incorpora o suxeito e o predicado a oracións incompletas.
- Coñece as distintas partes características dun cómic como a viñeta, o recadro, o globo, etc…
- Diferencia as oracións enunciativas, interrogativas e exclamativas.
- Coñece o concepto de campo semántico e recoñece o campo ao que pertencen as palabras dadas.
- Identifica situacións de comunicación verbal e non verbal.
- Recita e crea trabalinguas sinxelos.
D) Contidos mínimos esixibles
- Sabe ler con correción, coa entoncación e rítmo adecuado.
- Clasifica palabras polo número de sílabas.
- Sabe presentarse cara a distintos interlocutores.
- Recoñece palabras antónimas.
- Coñece e sabe diferenciar nomes comúns e propios.
- Identifica adxetivos en textos dados e recoñece a súa concordancia co nome.
- Identifica o xénero de distintas palabras.
- Coñece a formación do plural e singular.
- Diferencia artigos determinados dos indeterminados.
- Utiliza correctamente a concordancia dos determinantes posesivos e numerais cos nomes que o acompañan.
- Recoñece e relaciona os deminuticos co nome que lle corresponda.
- Forma aumentativos de palabras dadas.
- Coñece e aplica a regra ortográfica do diérese.
- Coñece o concepto de verbo como palabra que expresa unha acción.
- Identifica e incorpora o suxeito e o predicado a oracións incompletas.
- Diferencia as oracións enunciativas, interrogativas e exclamativas.
- Coñece o concepto de campo semántico e recoñece o campo ao que pertencen as palabras dadas.
E) Metodoloxía didáctica
A metodoloxía utilizada nesta área seguirá a forma seguinte: empezaremos cada unha das unidades cunha letura dun texto, de modo que os novos contidos introduciránse dunha forma contextualizada. Trataremos de entregar lecturas cunha mensaxe que sexa cercana ao alumno para que o seu interese sexa óptimo.
8 Tras a lectura, trataremos de introducir o vocabulario novo a través de exercicios sinxelos seguido duns exercicios de ortografia que permitirán a interiorización das normas ortográficas de maneira lúdica.
Seguiremos coa explicación da gramática, da maneira máis completa posible para que os nenos poidan entender as dificultades gramaticais da lingua sen sufrir bloqueos. Por soposto, estas explicacións serán reforzadas a través dos exercicios que realizarán os alumnos nos que poderán, e o profesor tamén, descubrir se asimilaron a información ou non.
Por outra parte, os alumnos realizarán unha serie de exercicios de expresión oral e escrita na que demostrarán se teñen entendida a unidade.
Por último, realizaremos uns exercicios de recapitulación nos que aparecerán todos os apartados tratados na unidade de forma variada e ademáis cun tono moito máis lúdico para que o repaso non se faga demasiado repetitivo.
Polo tanto, podemos decir que a metodoloxía será o máis cercana posible ao alumno para captar a súa atención e por outra parte completa pero sen olvidar o aspecto lúdico da ensinanza.
F) Procedementos de avaliación
A avaliación será contínua e sumativa: faremos avaliacións do aprendido ao fin de cada unidade didáctica, valorando:conceptos,procedementos e actitudes.
Os alumnos/as, realizarán probas escritas e orais, sobre o estudado.Tamén se terán en conta o estado dos cadernos, material de clase, deberes e actitudes. Os conceptos e procedementos valoraránse nun 80% da nota e as actitudes nun 20%.
Os criterios e instrumentos de avaliación son os establecidos para o ciclo nas sesión de homoxeneización
Tipo de contidos Elementos avaliables Puntuación
máxima Baremación dos contidos e outras consideracións
Actitudinais
Comportamento individual
20% A valoración basearase na observación directa.
Traballo individual Traballo en equipo Asistencia e puntualidade
Conceptuais
Lectura comprensiva
80% A valoración basearase na observación e revisión do traballo diario.
Expresión escrita Expresión oral
Procedi-mentais
Observación Revisión de tarefas Fichas de avaliación
G) Actividades de recuperación e reforzo para alumnos/as con NEE
Cada unidade didáctica ofrece unha ficha de reforzo, unha ficha de ampliación e unha ficha de razoamento verbal. Recopilaremos os contenidos reforzados a continuación clasificándoos segundo se traballen na primeira, segunda o terceira avaliación:
1ª Avaliación:
9 - Reforzo do abecedario ordenando as palabras alfabéticamente.
- As palabras con z e c.
- Clasificación de palabras polo número de sílabas.
- Recompor textos cos puntos e maiúsculas adecuadas.
- Asociación de sinónimos.
- Devolver as palabras ás definicións correspondentes.
- Diferenciación de nomes, de verbos e de adxetivos.
- Antónimos de palabras dadas.
- Realización de unha descrición.
- As palabras polisémicas.
- As palabras con c e qu.
- Búsqueda no diccionario.
- Completar frases feitas.
- Definicións de expresións.
2ª Avaliación
- O xénero e o número.
- As palabras terminadas en d e z.
- Colocación das palabras nunha orde correcta.
- Creación de palabras recolocando as sílabas na orden correcta.
- As palabras derivadas.
- Os artigos determinados e indeterminados.
- Juntar as frases principais cos complementos correspondientes.
- As palabras derivadas.
- As palabras con br e con bl.
- Formar antónimos cos prefixos des- e in-.
- Resolución de adiviñas.
- As palabras con r e con rr.
- Os determinantes posesivos.
- Descubrir e crear diminutivos.
3ª Avaliación:
- Descubrir e crear aumentativos.
- As palabras con gu e ca diérese.
- Os verbos, infinitivo, presente e pasado.
- As palabras compostas.
- Os numerales ordinales.
- Descubrir as raíces de palabras dadas.
- Palabras con b ou con v.
- Recompor textos desordenados.
- As oracións: enunciativas afirmativas, enunciativas negativas, interrogativas e exclamativas.
- Colocar as palabras dadas segundo o campo semántico ao que pertence.
- Buscar as palabras ocultas.
H) Materiais e recursos didácticos
- Libro do profesor ( Lingua e Lengua 3º Edición Santillana) - Libro do alumno ( Lingua e Lengua 3º Edición Santillana) - Cuaderno do alumno
10 - Lápiz
- Lápices de colores
- Bolígrafo azúl, roxo e negro
- Dicionario da lingua galega e castelá.
- Atlas e mapas - Regra
- Cartulinas - Televisión, vídeo
- Encerado e tizas blancas e de colores - Revistas
- Fotocopias de exercicios e de actividades lúdicas.
- Ordenadores e xogos educativos interactivos.
- Pizarra e tizas.
- Fotografías e revistas.
- Pancartas do alfabeto.
I) Temas transversais
- Educación para a saúde: Ao longo das unidades os alumnos estarán enfrontados a temas relacionados coa saúd nos que introduciremos conceptos fundamentales sobre a importancia da saúde tanto individual como coletiva.
- Educación para a paz: Un dos obxetivos principais ao longo das unidades é de desenvolver actitudes positivas, de respecto e de comprensión cara ás diferentes culturas, países e diferencias de cada un.
- Educación moral e cívica: Para levar a cabo a introducción deste tema nas unidades trataremos de realizar tarefas en grupos de maneira que os nenos aprendan a colaborar e a respetar as opinións de todos.
- Educación do consumidor: Este tema transversal pretende concienciar aos nenos que o consumo se debe facer de forma responsable.
Educación para a igualdade de sexos: A igualdade de sexos faise cada vez máis forte sobre todo nos centros pero debemos seguir mantendo esa igualdade realizando tarefas en grupos e colocando aos alumnos aleatoriamente.
- Educación do medio ambiente: É necesario explicar aos nenos que o medio ambiente debe ser coidado e que éles poden axudar moito. Polo tanto, dentro das unidades introduciremos algún apartado relacionado co coidado do medio ambiente.
- Educación vial: Por último, debemos introducir a educación vial desde a máis temprana idade para que os nenos descubran as súas obrigas como peatóns e sobre todo os perigros que podemos encontrar nas vías públicas.
J) Actividades complementarias e extraescolares previstas
- O Magosto - O Nadal - O Día da paz
11
K) Medidas de atención á diversidade
Utilizaremos fichas de ampliación, reforzo e razoamento adaptadas ás necesidades individuais do alumnado.
L) Grao de adquisición das competencias básicas
COMPETENCIAS BÁSICAS GRAO DE DESENVOLVEMENTO*
1. Comunicación lingüística 2. Matemática
3. Coñecemento e interación co mundo físico 4. Tratamento da información e competencia dixital 5. Social e cidadá
6. Cultural e artística 7. Aprender a aprender
8. Autonomía e iniciativa persoal
(*) Baixo; Aceptable; Bo; Excelente