FRESKAGARRIAK
O B J E T I V O
Entender y servir lo
que se le pide.
REFRESCOS
H E L B U R U A
Eskatutakoa ulertzea
eta zerbitzatzea.
3.1. Diálogo
3.2. Ejercicios
3.3. Explicaciones
3.4. Diccionario
3.5. Repaso
3.6. ¿Sabías que...?
3.7. Soluciones
3.1. Elkarrizketa
3.2. Ariketak
3.3. Azalpenak
3.4. Hiztegia
3.5. Errepasoa
3.6. Badakizu?
3.7. Erantzunak
3
U
N
I
T
A
T
E
A
46•ostalaritza
ARRATSALDEA DA. BERO HANDIA DAGO.
AMONA ETA BILOBAK HONDARTZAKO
TABERNARA JOAN DIRA.
3.1. Elkarrizketa
Tabernaria: Zein da
hurrengoa?
Amona: Gu gara.
Ea, laranja-zumo bat nahi
dut, eta umeentzat izozkiak.
Tabernaria: Izozkiak,
nolakoak?
Amona: Utzidazu izozkien
kartela aukeratzeko.
Tabernaria: Aukeratu al
duzue?
Amona: Bai. Bi marrubizko
kukurutxo eta limoizko polo
bat. Eta garagardo bat,
hotz-hotza.
Tabernaria: Oso ondo, tori.
Amona: Itxaron, gozoki
batzuk ere bai. Bi
patata--poltsa eta sei gominola.
Tabernaria: Ederki. Besterik?
Amona: Ez, zenbat da?
Tabernaria: Sei euro eta
hirurogeita hamar zentimo.
Amona: Tori.
Tabernaria: Eskerrik asko.
Komiki honetako elkarrizketa CDan grabatuta izango duzu. Entzun eta ikasi.
El diálogo de estas viñetas lo tienes grabado en el CD. Escucha y apréndelo. Audio: Pista 5 CD.
ES LA TARDE. HACE MUCHO CALOR.
LA ABUELA Y LOS NIETOS HAN IDO AL BAR
D E L A P L A Y A .
3.1. Diálogo
Camarera: ¿Quién es el
siguiente?
Abuela: Nosotros.
A ver, quiero un zumo de
naranja y helados para los
niños.
Camarera: Los helados,
¿de qué clase?
Abuela: Déjame el cartel de
los helados para elegir.
Camarera: ¿Habéis elegido?
Abuela: Sí. Dos cucuruchos de
fresa y un polo de limón.
¡Ah!, y una cerveza, bien fría.
Camarera: Muy bien, tenga.
Abuela: Espera, también quiero
unas golosinas. Dos bolsas de
patatas y seis gominolas.
Camarera: Bien. ¿Algo más?
Abuela: No. ¿Cuánto es?
Camarera: Seis euros y setenta
céntimos.
Abuela: Toma.
Camarera: Gracias.
3
48•ostalaritza1
2
3.2. Ariketak •
Ejercicios
1. AriketaLotu irudiak eta hitzak.
Une los dibujos y las palabras.
2. Ariketa
Jarri euskaraz esaldi hauek. Pon en euskera estas frases.
1. MARRUBIZKO KUKURUTXOA 2. IZOZKIAK 3. LIMOIZKO POLOA 4. GARAGARDOA 5. PATATA POLTSA 6. LARANJA ZUMOA 3. Ariketa
Lotu pertsonaia bakoitza eskatzen duenarekin. Une cada personaje con lo que pide.
a
b
c
d
f
e
1. ¿Quién es el siguiente? . . . . 4. Dos polos de limón. . . . 5. Un zumo bien frío
. . . .
2. ¿Para tomar aquí o para llevar? . . . . 3. En vaso de plástico, por favor
. . . .
1. Piña-zumoa nahi dut. 2. Emaidazu botila bat ur.
3. Garagardoa nahi dut.
4. Lau marrubizko kukurutxo nahi ditugu.
4
5
5. AriketaLotu galderak eta erantzunak. Une cada pregunta con su respuesta.
1. Zer nahi duzu? a. Lau izozki.
2. Zenbat izozki? b. Gu gara.
3. Zein da hurrengoa? c. Umearentzat patata-poltsa bat.
4. Eta umearentzat? d. Laranja-zumoa nahi dut.
3.2. Ariketak •
Ejercicios
- Pintxo bat - Limoizko poloa - Gominolak - Kafesne bat - Freskagarri bat - Garagardoa - Marrubizko kukurutxoak - Ura - Laranja-zumoa - Salda beroa - Olibak - Patatak - Izozkien kartela 4. AriketaCDa entzun eta x batekin marka ezazu amonak eskatutakoa.
Escucha el CD y marca con una x lo que pide la abuela. Audio-pasartea: CDaren 6. pista/Audio: Pista 6 CD.
50•ostalaritza
B
3.3. Azalpenak
A
A. Nahi edo BeharNola galdetuko diogu bezeroari zer nahi duen?
Galdera: Zer nahi duzu / duzue?
edo
Zer behar duzu / duzue?
Erantzuna: Izozkia nahi dut / dugu.
Izozkiak nahi ditut / ditugu.
edo
Izozkia behar dut /dugu. Izozkiak behar ditut / ditugu.
B. Txanda
Nori tokatzen zaion galdetzeko, hurrengo egitura erabiliko dugu.
Galdera: Zein/Nor da hurrengoa?
Hurrengoa?
Erantzuna: Ni edo Ni naiz.
Gu edo Gu gara.
C
B. Zerezkoa?Zenbait janari edota edari eskatzerakoan, zerezkoak diren ere zehaztu beharra dago. (Gogoratu:"limoizko poloa")
Horrelakoetan, segidako egitura erabiltzen da:
Egitura:MOTA + ZKO + GAUZA
MARRUBI + ZKO + KUKURUTXOA = MARRUBIZKO KUKURUTXOA
Oharra: Materiala kontsonantez bukatzen denean, "e" bat sartu beharko dugu. Adib.: PAPEREZKO SERBILETA
Hala ere, beste kasu batzuetan, nahikoa da mota eta jana edota edaria bakarrik jartzea:
Adibidez: Laranja-zumoa Piña-zumoa
Konturatuko zinenez, ordena ez da erdaraz erabiltzen dena, baizik eta guztiz alderantzizkoa:
Gaztelaniaz... zumo de melocotón Euskaraz... melokotoi-zumoa
B
3.3. Explicaciones
A
A. Querer o Necesitar¿Cómo le preguntaremos al cliente qué quiere?
Pregunta: ¿Qué quieres/quieren?
o
¿Qué necesitas/necesitan?
Respuesta: Quiero/Queremos helado. (sing.) Quiero/Queremos helados. (pl.)
o
Necesito/Necesitamos helado. (sing.) Necesito/Necesitamos helados. (pl.)
B. El turno
Para preguntar a quién le toca, utilizaremos la siguiente forma.
Pregunta: ¿Cúal/Quién es el siguiente?
o
¿El siguiente? Respuesta: Yo o Soy yo.
Nosotros o Somos nosotros.
C
B.¿De qué?Al pedir algunas cosas, hay necesidad de aclarar de qué gusto o clase son (recuerda: "polo de limón"). En estas ocasiones se utiliza la siguiente forma:
Forma: CLASE + ZKO + OBJETO
MARRUBI + ZKO + KUKURUTXOA = MARRUBIZKO KUKURUTXOA = CUCURUCHO DE FRESA
Nota: Cuando la clase termina en consonante, tendremos que meter una "e" Ej: paperezko serbileta (servilleta de papel)
Sin embargo, en otros casos, es suficiente mencionar solo la clase (o sabor) y la bebida o comida.
Por ejemplo: Laranja-zumoa (zumo de naranja) Piña-zumoa (zumo de piña). Como te habrás dado cuenta, el orden no es el mismo que se utiliza en castellano, sino el contrario:
Castellano: zumo de melocotón Euskera: melokotoi-zumoa
diccion
52•ostalaritzaDiccionario
VERBOS Elegir Necesitar Traer Dar Llevar Contestar Preguntar Coger Esperar Querer FAMILIAHermana (de hermana) Padre
Abuelo Hija Madre Abuela
Hermano (de hermano) Hermana (de hermano) Nieto/a
Hermano (de hermana) Hijo COMIDAS Y BEBIDAS Batido Vermouth Cerveza Gominola Golosina Hielo Helado Cucurucho Naranja Limón Fresa Melocotón Mosto
3.4. Hiztegia
ADITZAK Aukeratu Behar izan Ekarri Eman Eraman Erantzun Galdetu Hartu Itxaron Nahi izan FAMILIA Ahizpa Aita Aitona Alaba Ama Amona Anaia Arreba Biloba Neba SemeJANARIAK ETA EDARIAK
Batido Bermut Garagardo Gominola Gozoki Izotz Izozki Kukurutxo Laranja Limoi Marrubi Melokotoi Mosto
hiztegia
nario
ostalaritza•53 Patata Piña Polo Chocolate Bocadillo de jamón Zumo OTROS Caliente Bien caliente Cliente/a Dame Para llevar Nosotros/as Grande Para tomar Este/a/o Aquí Playa Ahí Ese/a/o Frío Bien frío Próximo; Siguiente Cartel Clase Chico Chica Yo Para mí Papel De plástico Vaso de plástico Bolsa Servilleta Pequeño Niño/a Déjame Basurero Patata Piña; Anana Polo Txokolate Urdaiazpiko bokadilo Zumo BESTERIK Bero Bero-bero Bezero Emaidazu Eramateko Gu Handi Hartzeko Hau Hemen Hondartza Hor Hori Hotz Hotz-hotz Hurrengo Kartela Mota Mutil Neska Ni Niretzat Paper Plastikozko Plastikozko baso/edalontzi Poltsa Serbileta Txiki Ume Utzidazu ZakarrontziDiccionario
3.4. Hiztegia
54•ostalaritza
A. Nola esaten da? ¿Cómo se dice?
a. Un zumo de limón. . . . . b. Una servilleta de papel.
. . . . c. Un helado de melocotón. . . . . d. Un batido de chocolate. . . . . B. Ordenatu elkarrizketa. Ordena el diálogo.
• Ez. Zenbat da? • Tori. Besterik?
• Bi garagardo eta mosto bat nahi ditut. • Lau euro eta berrogeita bost zentimo dira. • Kaixo! Zer nahi duzu?
1 . . . . . 2 . . . . . 3 . . . . . 4 . . . . . 5 . . . . .
C. Lotu euskaraz eta gaztelaniaz esanahi bera duten hitzak.
Une las palabras que tienen el mismo significado en euskera y en castellano.
1. PATATA-POLTSA 2. BANILLAZKO BATIDOA 3. GARAGARDO HOTZA 4. KARTELA 5. PLASTIKOZKO BASOA 6. ITXARON a. VASO DE PLASTICO b. BOLSA DE PATATAS c. ESPERA d. BATIDO DE VAINILLA e. CARTEL f. CERVEZA FRIA
3.5. Errepasoa •
Repaso
Badakizu?
¿Sabías qué...?
Zerbeza ala garagardoa? Azeitunak ala olibak? Ogitartekoa ala bokadiloa? Zenbat komeria!
Zerbeza, azeituna, bokadiloa, bueltak, kanbioak... Seguruenez, hitz hauei erdal kutsua hartuko zenien. Egia esan, hauek guztiak esateko euskal hitz jatorrak badaude, baina badira gaztelaniatik (edo beste hizkuntza batzuetatik) hartutako zenbait hitz erabileraren poderioz gure hizkuntzan sartzen joan direnak eta gaur egun erabat arrunt bihurtu direnak.
Hori bai, bakar batzuk besterik ez dira, beraz, "zerbeza bat" bai, baina "vino bat" ez!
¿"Zerbeza" o "garagardoa"? "¿Azeitunak" o "olibak"? ¿"Ogitartekoa" o "bocadilo"? ¡Que lío!
"Zerbeza, azeituna, bokadiloa, bueltak, kanbioak..."
Seguramente te habrás dado cuenta de que estas palabras son un calco del castellano. A decir verdad, existen algunas palabras en euskera para expresar estos conceptos, pero hay ciertas palabras provenientes del castellano (o de algunas otras lenguas) que se han ido afincando en nuestro idioma a fuerza de utilizarlas, y hoy en día se utilizan de forma natural.
Eso sí, son sólo unas pocas, por lo tanto, "Zerbeza bat" sí, pero "vino bat" ¡no!
errepasoa
2
3
4
5
1
3.7. Erantzunak •
Soluciones
1.
(pág. 48. or.) 1-a / 2-b / 3-f / 4-d / 5-e / 6-c2.
(pág. 48. or.) 1. Zein/Nor da hurrengoa?2. Hemen hartzeko ala eramateko? 3. Plastikozko basoan, mesedez. 4. Bi limoizko polo.
5. Zumo bat, hotz-hotza.
3.
(pág. 48. or.) 1-d / 2-c / 3-a / 4-b4.
(pág. 49. or.) Limoizko poloa Gominolak Garagardoa Marrubizko kukurutxoak Laranja-zumoa Patatak Izozkien kartela5.
(pág. 49. or.) 1-d / 2-a / 3-b / 4-cERREPASOA:
A.
(pág. 54. or.)a. Limoizko zumo bat. b. Paperezko serbileta bat. c. Melokotoizko izozki bat. d. Txokolatezko batido bat.
B.
(pág. 54. or.)1. Kaixo! Zer nahi duzu? 2. Bi garagardo eta mosto bat
nahi ditut. 3. Tori. Besterik? 4. Ez. Zenbat da?
5. Lau euro eta berrogeita bost zentimo dira.